'Niemand kon zo vuil lachen als Rijk de Gooyer'
Rijk de Gooyer groeide uit tot één van Nederlands meest karakteristieke filmacteurs, vaak de boef, veelal gewoon een lekkere patjepeeër. Niemand kon zo vuil en vies lachen als hij. Woensdag overleed hij op 85-jarige leeftijd, nog geen 4 maanden na het overlijden van zijn makker Johnny Kraaijkamp.
De Gooyer was nog geen 30 toen hij een bekend werd met radio-optredens in de Bonte Dinsdagavondtrein en De Showboat, een zaterdagavondprogramma waarvoor hele gezinnen thuisbleven. De Gooyer werd bij een hele generatie legendarisch als Bartels ("goeiendaaaag"). Op televisie verscheen De Gooyer in de jaren '60 met Johnny Kraaijkamp, in de 'Johnny en Rijk-shows'. In zijn nadagen was De Gooyer in reclamespots te zien als onder meer als mijnheer Van Looy ("Foutje, bedaankt").
Drie Gouden Kalveren
Rijk de Gooyer ontving drie Gouden Kalveren, maar had er een ambivalente relatie mee. Het eerste kalf kreeg hij in 1982, voor zijn hele oeuvre. Naar eigen zeggen had hij die prijs een jaar eerder in ontvangst kunnen nemen als hij was komen opdagen. Zijn tweede (Hoogste Tijd, 1995) wierp hij onderweg terug naar huis uit het raam van de taxi in het gelijknamige televisieprogramma. De Gooyer vond de uitreiking een armetierige vertoning. De derde, in 1999 voor Madelief, krassen in het tafelblad, werd in die traditie door 'taxichauffeur' Maarten Spanjer uit het raam gegooid.
De CIA
Twee jaar van zijn leven speelde De Gooyer niet de 'bad guy', maar was hij de spion. De acteur bekende in 2002 van 1959 tot 1961 in Berlijn voor de CIA te hebben gespioneerd terwijl hij in de verdeelde Duitse stad een acteursopleiding volgde. De toenmalige Nederlandse Binnenlandse Veiligheidsdienst had hem kort voor zijn vertrek voor de klus benaderd. De Gooyer kreeg er 3000 gulden per maand voor, maar voorzag naar eigen zeggen de Amerikanen geen enkele keer van zinvolle informatie.
Acteur
De Gooyer begon in 1948 als verslaggever bij de NCRV en stapte een jaar later over naar het ABC-cabaret van Wim Kan en Corry Vonk. Hij ontwikkelde zich vervolgens als toneelspeler en filmacteur. De Gooyer werkte samen met regisseurs als Frans Weisz (De inbreker, Naakt over de Schutting) en Bert Haanstra (Vroeger kon je lachen), Ruud van Hemert (Schatjes) en Paul Verhoeven (Soldaat van Oranje).
Schrijver
Minder bekend is De Gooyer als schrijver. Over zijn gereformeerde jeugd gaat het uiterst leesbare Gereformeerd en andere verhalen. De Eenzame Oorlog van Koos Tak (samen met Eelke de Jong) bracht het zowel als feuilleton als later in de televisiebewerking tot een cultstatus.
