Na 36 jaar aangifte om moord op Ikon-journalisten in El Salvador
Zesendertig jaar na hun dood heeft de moord op vier Nederlandse Ikon-journalisten in El Salvador alsnog tot aangifte geleid.
Samen met twee Salvadoraanse mensenrechtenorganisaties heeft ambassadeur Peter Derrek Hof de openbare aanklager gevraagd een strafrechtelijk onderzoek te beginnen naar de viervoudige moord in 1982.
Het vervolgen van de vermoedelijke daders heeft zo lang geduurd doordat gelijksoortige initiatieven eerder werden geblokkeerd door de amnestiewet, die misdadigers van de Salvadoraanse burgeroorlog tussen 1980 en 1992 beschermde. In 2016 werd die wet opgeheven, waarna vorig jaar al een onderzoek werd begonnen naar de dood van Koos Koster, Hans ter Laag, Jan Kuiper en Joop Willemsen.
De vier televisiejournalisten waren in maart 1982 in El Salvador om de parlementsverkiezingen te verslaan. Ze werden door het Salvadoraanse leger om het leven gebracht terwijl ze op weg waren naar gebied dat in handen was van de guerrillabeweging FMLN, die een gewapende strijd voerde tegen de conservatieve regering.
Moord met voorbedachte rade
Volgens de officiële lezing was hun dood een ongelukkig toeval, maar in 1993 concludeerde de Verenigde Naties dat het moord met voorbedachte rade is geweest. Het leger zette in 1982 een zorgvuldig geplande val op om de tv-ploeg van de Ikon te vermoorden. De vraag is nog altijd wie de opdrachtgever van de hinderlaag was: de legerleiding of de Salvadoraanse regering.
“De moorden worden gezien als het startpunt van straffeloosheid bij het geweld tegen journalisten in de hele regio, die tot op de dag van vandaag voortduurt”, schrijft de Nederlandse hulporganisatie Free Press Unlimited over de aangifte.
“Sinds de dood van de vier Ikon-journalisten zijn in Midden-Amerika honderden journalisten vermoord. In minder dan 10 procent van de gevallen komt het tot vervolging en berechting van de daders.”
De organisatie, die in 46 landen ijvert voor persvrijheid, hoopt dat meer aangiftes tegen daders van geweld tegen journalisten zullen volgen.
Hoeveel mensen worden aangeklaagd voor de viervoudige moord op de Ikon-journalisten is vooralsnog onbekend.