Poëzie
Mijn zoon kent meer Kroatische voetballers dan ik dichters uit dat land
F was makkelijk, dat was Frankrijk, en ES was Spanje, en GB natuurlijk Groot-Brittannië. Er was flink wat verkeer op de weg en dus vermaakten wij ons tijdens een van de lange autoritten deze zomer met het spelletje ‘landenafkortingen raden’.
PL stond voor Polen, maar welk land ‘HR’ dan toch was, daar kwamen we niet zo één-twee-drie uit. Tot de jongste na een tijdje triomfantelijk van de achterbank riep: ‘Kroatië!’ HR was ‘Hrvatska’ en dat had hij gezien op de shirts van de voetbalspelers van Kroatië.
Hrvatska, hij sprak het moeiteloos uit. Zoals hij eerder deze zomer, toen het WK nog in volle gang was, dat hele Kroatische elftal zonder haperen wist op te noemen. Modrić, Rakitić, Mandžukić. Stiekem had hij gehoopt dat de mannen uit Hrvatska de Fransen in de finale zouden verslaan.
Strinić, Perišić, Subašić. Mijn zoon kende meer Kroatische voetballers dan ik dichters uit dat land, zo bedacht ik. De Kroatische dichters die ik ken, zag ik ooit bij Poetry International, in Rotterdam.
Vooral het optreden van Mario Suško in 2006 is me bijgebleven. Hij las toen onder meer dit gedicht, over een kind dat zijn oma verliest. Ik vond het aangrijpend, om allerlei redenen. Om die schoentjes met die omhoog staande ‘kraaiensnaveltjes’ die daar zo leeg en ongebruikt stonden te zijn en die meteen een beeld van een zorgzame maar ook een beetje raadselachtige vrouw opriepen. Om de sprookjesachtige, geborgen wereld die deze grootmoeder voor haar kleinzoon gecreëerd had, een wereld die met haar overlijden aan diggelen viel.
Suško (1941) verruilde na zijn studie Engels zijn geboorteland voor Amerika. Hij keerde in 1977 terug. Tijdens de oorlog, begin jaren negentig, was hij in Sarajevo. Die oorlogservaringen – hij werd onder meer door sluipschutters beschoten – zijn ook in zijn poëzie terug te vinden.
Dit gedicht bevat herinneringen uit de jeugd van de dichter, zo schreef vertaler Roel Schuyt in een toelichting bij de vertalingen die hij ter gelegenheid van Poetry International maakte.
Nauwelijks hadden we vorige week de auto weer in de straat geparkeerd of mijn zoon had een plan: “Zullen we volgend jaar naar Kroatië op vakantie?”
Janita Monna schrijft wekelijks over poëzie voor Trouw.
Lees meer artikelen uit de Trouw-bijlage Zomertijd in Kroatië in dit dossier.
Lees ook:
Kroatische schrijfster Dubravka Ugresic leeft tussen twee werelden
De Nederlands-Kroatische schrijfster Dubravka Ugresic is blij dat ze in Amsterdam woont. Maar thuis? ‘Een begrip als thuisland, wie wordt daar eigenlijk beter van?’
