Lubach is er voor de massa, ‘Mediastorm’ voor de incrowd

Er zijn twee soorten mediaprogramma’s: voor het grote publiek en voor de journalistieke incrowd. De Avondshow met Arjen Lubach bijvoorbeeld is bestemd voor iedereen. Een geslaagde satirische nieuwsshow, die ook in zijn dagelijkse frequentie een hoge grapdichtheid haalt.

Uiterst bekwaam balanceert Lubach (VPRO) op het gevaarlijke koord van grappen over de oorlog in Oekraïne. Met meestal als resultaat een bevrijdende lach bij de kijker. Toen RTL Nieuws vorige week bekendmaakte dat de tweede fase in de strijd was aangebroken, reageerde Lubach: “Tweede fase? Het lijken wel onderwijsvernieuwingen: welk profiel kies jij? Eh, genocide en maatschappij.”

Het amusante slotinterview met een bekende ster, à la de grote showmasters in Engeland en de VS, klinkt al sinds gast nummer één, Kim van Kooten, als een klok. Donderdag vertelde Typhoon over zijn hobby kickboksen. “Je moet wel kunnen incasseren.” Waarop Lubach: “Ja, je woont per slot van rekening in Zwolle”.

Medialogica (Human) is een programma dat zich meer richt op een professionele incrowd: hoe komt nieuws tot stand? Zo ging de laatste aflevering over hoe de berichtgeving van nieuwszender Russia Today over de bloedige Oekraïense oorlog tot stand komt. Het programma is al een poosje van de buis, maar het schijnt ooit terug te komen. Sinds zaterdagavond hebben we in elk geval een tijdelijke opvolger: Mediastorm.

Het concept is vergelijkbaar met dat van Medialogica, zij het dat presentator Wouter van Noort, journalist bij NRC, met gasten aan tafel zit, terwijl Medialogica documenterend van aard was. Vooraf verzuchtte ik: alweer een praatshow. Was mijn scepsis terecht? Niet wat de persoon van Van Noort betreft. Het is zijn eerste eigen programma, maar dat was nergens aan te merken. Ontspannen rolde hij onze huiskamer in.

Wat heeft een hoogleraar technologie en globalisering te melden over Poetins gezondheid?

Maar het talkshow-format beperkt hem te zeer. Van Noort behandelde in een half uur vier onderwerpen, waardoor het verschil tussen beeld en werkelijkheid, het thema van deze nieuwe Human-reeks, niet goed uit de verf kwam. Misschien lag het deels aan de gasten? Ik begreep niet wat een hoogleraar technologie en globalisering zou kunnen melden over de gezondheid van Poetin. Er kwam dan ook niet veel uit. Op Google ontdekte ik dat deze Haroon Sheikh columnist is van NRC en lid van de raad van toezicht van Human. Anders gezegd: een stamgast.

Vermoedelijk waren mijn verwachtingen te hoog gespannen na het interview met Van Noort in de VPRO Gids. Hij had het over ‘journalisten op de grillplaat leggen om hun keuzes te verantwoorden’, maar bij het hoofditem, de affaire-Kaag, werd AD-verslaggever Marcia Nieuwenhuis bepaald niet geroosterd. De gratuite eindconclusie was: journalisten moeten altijd op hun rol reflecteren. Ach, eerlijk gezegd was het onderwerp Kaag inmiddels ook wel behoorlijk uitgekauwd.

Wellicht was een verfrissende insteek geweest dat journalisten de D66-voorvrouw te veel zien als politica, terwijl ze in feite diplomaat is. Sigrid Kaag denkt in langdurige processen en bilateraal overleg tussen staten, niet in empathische telefoontjes met MeToo-slachtoffers. Maar laat ik nu niet de wijsneus gaan uithangen. Dat is volgens Mediastorm bovendien Emmanuel Macron al: het beste jongetje van de klas.

Willem Pekelder vervangt deze week Kelli van der Waals. Meer van zijn columns vindt u hier.