Little Women
Regie: Greta Gerwig.
Met Saoirse Ronan, Florence Pugh, Emma Watson, Eliza Scanlen, Laura Dern, Meryl Streep, Timothée Chalamet en Louis Garrel
★★★☆☆
Hele generaties groeiden op met ‘Little Women’ (‘Onder moeders vleugels’), de klassieke, negentiende-eeuwse roman van de Amerikaanse schrijver Louisa May Alcott. Ook scenarist en regisseur Greta Gerwig was verknocht aan het verhaal over aspirant-schrijver Jo March en haar drie zussen Meg, Beth en Amy die tijdens de Amerikaanse Burgeroorlog, als vader aan het front is, dromen van het kunstenaarschap.
Maar hoeveel talenten en ambities ze ook hebben (schrijven, schilderen, musiceren, acteren), de samenleving dirigeert ze richting huwelijk, moederschap en huishouden. Heerlijk natuurlijk dat Jo, de energieke tomboy van het viertal, gespeeld door Saoirse Ronan, wel haar dromen najaagt. De film laat zien hoe ingewikkeld dat toen was, en nog steeds is. Gerwig laat het boek dat al vele malen eerder werd bewerkt (voor bioscoop, televisie en theater) ook stevig doorklinken in onze tijd.
Als de film begint heeft Jo het warme familiehuis in Concord (Massachusetts) al verlaten en verruild voor New York. Met een van haar verhalen betreedt ze het kantoor van een uitgever. De scène toont heel precies de machtsverhoudingen. De uitgever is een man, type bril, bakkebaarden, sigaar. Geamuseerd, met de voeten op tafel, leest hij het verhaal. Het moet de volgende keer korter en pittiger, dicteert hij, en als het om een meisje gaat, zijn er aan het slot twee mogelijkheden: trouwen of sterven. Ook niet onbelangrijk: Jo krijgt voor haar verhaal betaald, maar wel onder de maat.
Elke emotie wordt tot vervelens toe muzikaal onderstreept
En zo stoomt Gerwig ons klaar voor zo’n fijn, epos-achtig kostuumdrama over het wel en wee van de zussen, en vooral de wording van schrijver Jo March, die ze naar het evenbeeld kneedt van romanschrijver Louisa May Alcott, die zelf nooit trouwde. Een andere belangrijke ingreep is dat ze heden en verleden door elkaar husselt en dus een niet-chronologische structuur volgt: vanuit New York denkt Jo in flashbacks terug aan de tijd in Orchard House. Decors, kostuums, kapsels, alles ziet er pico bello uit, maar er wringt ook iets. Gerwigs Little Women voelt aan als een grote studiofilm die bijna onder zijn eigen ballast bezwijkt. Er zijn veel losse scènes, alsof de tussentijd ontbreekt. Ook verdrinken de scènes vaak in pompeuze muziek: elke emotie wordt tot vervelens toe muzikaal onderstreept. Eerst is het alleen maar pijnlijk, later wordt het ook irritant.
Hetzelfde geldt voor de optredens. Gerwig wist na haar succesvolle regiedebuut ‘Lady Bird’ een indrukwekkende cast samen te stellen, maar Saoirse Ronan is als Jo vrij vlak. Het is daarom moeilijk om een echte band met haar te krijgen. Ze wordt met gemak van het doek gespeeld door bijrolspeler Florence Pugh in de rol van Amy, de jongste en meest uitgesproken zus. Ook Laura Dern en Meryl Streep zijn als moeder en tante in kleine bijrollen gedenkwaardiger dan de hoofdrolspeelster.
Gerwig zal aanstaande zondag heus wel een van haar zes Oscarnominaties verzilveren, maar helemaal onterecht is het niet dat ze voor de categorie ‘beste regie’ werd gepasseerd.
