null Beeld

TaalPeter-Arno Coppen

Laat me spellen zo

Peter-Arno Coppen

Het is jammer dat er zo veel weerstand is tegen de spelling ‘me moeder’ in plaats van ‘mijn moeder’, want de officiële spelling houdt vooral veel goeie grappen tegen. Zo hoorde ik onlangs van de carnavalsvereniging ‘De wèggooiers’ uit het Brabantse Kaaiendonk (Oosterhout) hun kraker uit 2022 Wilde me kusse (ik had hem gemist), handelend over een beddenverkoper die met name tegenover vrouwen zijn waren op die manier aanprijst.

Twee dubbelzinnigheden spannen samen om de grap te realiseren: het woord ‘kussen’ kun je lezen als een werkwoord (‘iemand kussen’) maar ook als een zelfstandig naamwoord (‘het kussen’). En ‘me’ in de Brabantse spelling kan een persoonlijk voornaamwoord zijn (de gereduceerde vorm van ‘mij’) of een bezittelijk voornaamwoord (‘mijn’).

In de spelling van het Standaardnederlands kun je die grap niet maken zonder de taalpolitie op je dak te krijgen. Het persoonlijk voornaamwoord is ‘mij’ of ‘me’ en het bezittelijk voornaamwoord alleen ‘mijn’ en hooguit ‘m’n’.

Niemand heeft last van die dubbelzinnigheid

Je kunt wel uitwijken naar de tweede persoon, ‘Ik wil je kussen’, waar de vorm ‘je’ net zo dubbelzinnig is als ‘me’ in het Brabants. Overigens heeft niemand last van die dubbelzinnigheid, dit even voor de mensen die ‘me moeder’ willen tegenhouden omdat het communicatieproblemen zou geven.

Bij nader inzien kan de grap bij meer vormen gemaakt worden. Je hebt ook ‘Ik wil jullie kussen’ en ‘Ze willen ons kussen’. Alleen in de derde persoon zijn de verschillen te groot, al kan ik me ‘Ik wil hun kussen’ ook nog voorstellen, maar dat is natuurlijk ook nog fout.

Kan het ook met meer werkwoorden? Jazeker, er zijn meer werkwoorden waarvan de stam als zelfstandig naamwoord gebruikt wordt: ‘Ik zag je werken’ bijvoorbeeld, of ‘Ik hoorde je klappen’. Ze zijn vaak grappig als ze iets plats hebben: ‘Ze willen me slopen!’ ‘Mens, wa motte ze toch met je beddengoed?’

Peter-Arno Coppen en Ton den Boon helderen grammaticale geschillen, etymologische enigma’s en andere taaltwijfels voor u op. Ook een taalvraag? Mail peter-arno.coppen@ru.nl of tdb@taalbank.nl.

Wilt u iets delen met Trouw?

Tip hier onze journalisten

Op alle verhalen van Trouw rust uiteraard copyright.
Wil je tekst overnemen of een video(fragment), foto of illustratie gebruiken, mail dan naar copyright@trouw.nl.
© 2023 DPG Media B.V. - alle rechten voorbehouden