KUNSTBOEK

Choreografen van naam verdienen natuurlijk een fotograaf die hun vluchtige danswerk vereeuwigt. De danser Vaslav Nijinsky verzamelde zelfs een keur aan bewonderende fotografen rond zich. Baron Adolph de Meyer was een van hen.

Deze amateurfotograaf, dans- en mannenliefhebber was verzot op deze uitdagende danser en portretteerde hem uitvoerig ten voeten uit in diens bijzondere danscreaties. Dank zij deze bevlogen hobbyist kunnen we nu nog een glimp opvangen van deze legendarische danskunstenaar.

Martha Graham had in Barbara Morgan een fotografe die haar moderne werk vanaf het begin in de jaren 30 haarscherp vastlegde op karakteristieke momenten, vaak in de studio overigens. Prachtige heldere foto's zijn het resultaat, vakwerk van een betrokken professionele fotografe die de meest markante momenten van haar choreografieen trefzeker in beeld bracht. Haar foto's zijn zelfs zo krachtig dat ze het beeld van de choreografie zijn gaan bepalen en daarmee de eigen herinnering - opgedaan bij reprises - van de stukken naar de achtergrond doen verdwijnen.

De groep ROSAS van de Belgische choreografe Anne Teresa de Keersmaeker, die dit Holland Festival prominent te gast is met oud en en nieuw werk, vond in Herman Sorgeloos de huisfotograaf. Vanaf het eerste groepsstuk 'Rosas danst Rosas' in 1983 volgde Sorgeloos de talentvolle choreografe met zijn camera. Aanvankelijk ontwierp hij bij de groep het lichtplan, sinds enkele jaren ontwerpt ook het decor en is hij de vormgever van de programmaboekjes.

Sorgeloos is dus verantwoordelijk voor Rosas' huisstijl. Die is ook terug te vinden is dit flinke en verzorgde album met z'n modern-chique groenkleurige couver, ouderwets houtige papiersoort en ingevouwen bladzijden. Sorgeloos' foto's voeren de trouwe Rosas-bezoeker terug naar dierbare momenten; van vervoering bij de uitputtende herhalingen in de bewegingen van 'Rosas', van vertedering bij de blik op de intussen bekende witte slipjes, van opwinding over de schitterende sprongetjes op Bartok's heftige ritmes. Foto's van de hernieuwde uitvoering uit 1992 van 'Fase', het oerduet uit 1982 waarmee De Keermaeker samen met Michele Anne de Mey ontdekt werd, roepen zelfs weemoed op.

Nu tien jaar later, twee carrieres en vele levensfasen verder dit duet in het Holland Festival-programma wordt uitgevoerd, blijken het foto's die de dans van toen tot leven roepen.

Bewondering dus voor zoveel prachtige foto's die zonder opdringerig te zijn - te geposeerd of te arti - het werk van De Keersmaeker nauwgezet en levendig registreerden.

De drie tekstbijdragen van de voormalige Rosas-dramaturge Marianne van Kerkhoven, van de filosofische fotobeschouwer Dirk Lauwaert en van de schrijver/filmer, balletliefhebber Eric de Kuyper - naar goed Belgisch gebruik in Nederlands en Frans opgenomen, en daarnaast in het Engels vertaald - zijn een soort toegift; niet per se noodzakelijk, maar evengoed aardig. Het foto-register en het volledige oeuvreoverzicht geven dit Rosas Album nog een documentair karakter. Niet aarzelen dus, maar kopen.