Taal
Klimaatverandering verandert ook de betekenis van het woord klimaat
Afgelopen week bezocht het Zweedse klimaaticoon Greta Thunberg Brussel om het Europees Economisch en Sociaal Comité toe te spreken en de Belgisch klimaatspijbelaars een hart onder de riem te steken.
Naar aanleiding daarvan typeerde een Belgische krant haar als ‘het koppige meisje uit Zweden, dat op haar negende bezeten raakte door het klimaat’.
Bezeten door het klimaat? Bedoeld wordt dat haar aandacht volledig in beslag wordt genomen door de (dreigende) klimaatverandering. Het woord klimaat wordt de laatste tijd vaker op deze manier gebruikt. Zo vertelde iemand deze week over het zachte weer dat voor dit weekend en komende week is voorspeld: “Dat komt allemaal door het klimaat”.
Haast ongemerkt heeft ons woord klimaat er dus een betekenis bij gekregen: klimaatverandering. Niet alleen in de volksmond en de roddelpers, maar ook in degelijke journalistieke teksten. Zo relativeerde de Belgische krant De Morgen eerder deze maand het risico van een nieuwe wapenwedloop en een nieuwe Koude Oorlog met de laconieke opmerking: ‘De wereld zal veel eerder vergaan door het klimaat, dan door een druk op de rode knop.’ Ook in Trouw is klimaat de afgelopen maanden al een paar keer aangetroffen in de betekenis klimaatverandering.
Dat de klimaatverandering ervoor zorgt dat ons woord klimaat zelf klimaatverandering gaat betekenen, is niet vreemd: samengestelde woorden worden wel vaker verkort en klimaat is nu eenmaal een korter en daardoor uit het oogpunt van taaleconomie aantrekkelijker woord. Anders dan de klimaatverandering kan deze taalverandering trouwens geen kwaad.
In de rubriek Taal worden grammaticale geschillen, etymologische enigma’s en andere taaltwijfels voor u opgehelderd door Peter-Arno Coppen en Ton den Boon. Lees hun bijdragen op trouw.nl/taal. Ook een vraag? Mail naar p.a.coppen@let.ru.nl of tdb@taalbank.nl.