Filmregisseur Woody Allen is een hartstochtelijk jazzklarinettist. Met The Eddy Davis New Orleans Jazz Band speelde de 83-jarige maandagavond in Carré.
Hij zit er kleintjes bij op het grote podium van theater Carré. Woody Allen (83) snuit zijn neus en kijkt met de bekende zwarte hoornen bril de zaal in. Toeschouwers stoten elkaar aan. De legendarische New Yorkse regisseur van ‘Annie Hall’, ‘Manhattan’ en vele andere filmklassiekers geeft in Amsterdam een jazzconcert. Gejuich als hij met zijn klarinet in de hand naar de microfoon loopt en het publiek begroet: “We give it our best shot for you!”.
Woody Allen treedt op met de jazzband van Eddy Davis waarmee hij al decennialang elke maandagavond in Café Carlyle in New York speelt. In Carré zijn de rijen stijve stoelen voor het podium weggehaald, om met tafeltjes en lampjes een intieme nachtclubsfeer te creëren. Met een temperatuur van dertig graden blijkt het niet moeilijk om je ook een beetje in het zuidelijke New Orleans te wanen.
De muzikanten maken een nostalgische reis terug naar de bloeitijd van de New Orleans Jazz, naar het begin van de jaren tien en twintig van de vorige eeuw. ‘Sweet Georgia Brown’, de jazzstandaard uit 1925 klinkt; het publiek zingt zachtjes mee en applaudisseert enthousiast voor de solo’s.
Voor de lol
“Ik doe het puur voor de lol”, zegt Allen voor aanvang van het concert in het nabijgelegen Amstel Hotel. “We zijn dit ooit begonnen voor ons eigen vermaak. Vergelijk het met mensen die elkaar wekelijks treffen om een potje te kaarten. Zo komen wij op maandagavond samen om te musiceren. We waren aanvankelijk zelfs verbaasd dat er een publiek voor was.”
Hij is ontspannen en opgewekt. “Musiceren is puur plezier. Een film maken is iets totaal anders. Je bent verantwoordelijk voor miljoenen dollars die mensen hebben geïnvesteerd. Je ogen zijn continu gericht op de klok. Je moet met acteurs dealen, met kostuums en locaties. Het regent als je een zonnige scène wil opnemen en de zon schijnt als het in de film moet regenen.”
Dat laatste zal vooral van toepassing zijn geweest op ‘A Rainy Day in New York’, Allens nieuwste romantische komedie. Die ligt al bijna een jaar op de plank omdat Allen sinds het begin van de #metoo-beweging onder vuur ligt. Een 25 jaar oude aanklacht van misbruik van zijn adoptiedochter stak toen opnieuw de kop op. Verschillende acteurs verklaarden niet meer met hem te willen werken, de filmdistributeur distantieerde zich van zijn nieuwe film, die in augustus dan toch in de Nederlandse bioscopen verschijnt.
Dat veel mensen naar de concerten komen om naar de beroemde filmregisseur te kijken, weet hij wel. Maar het is geen aanleiding om de komiek uit te hangen. Allen is geconcentreerd op de muziek. Hij beweegt met zijn voet op de maat en zit nederig naast banjospeler en bandleider Eddy Davis, een rasmuzikant met de bijnaam The Manhattan Minstrel.
Gegiechel
Van zijn vorige Europese tournee in 1996 werd een mooie documentaire gemaakt: ‘Wild Man Blues’. De tournee was een gekkenhuis: de muzikanten gaven negentien concerten in eenentwintig dagen. Massaal toegestroomde fans in met name Italië en Spanje stonden onder hotelramen te wachten om een glimp van Allen op te vangen. Op zijn 83ste doet Allen het iets rustiger aan: na Amsterdam gaat de band nog naar Milaan en München.
In de foyer van Carré drinkt Anke Dassler, student aan de Vrije Universiteit, een kop koffie. Natuurlijk weet ze van de #metoo-smet die aan Allen kleeft. Maar die is voor haar geen reden om anders naar hem te kijken, zegt ze. “We weten helemaal niet wat waar is, de een zegt dit, de ander dat. Voor mij is dat geen basis om hem te veroordelen. Ik heb ooit een prachtige reis gemaakt door New Orleans en kom puur voor de muziek.”
In de zaal zitten vooral jazzliefhebbers. Ze veren op als Eddy Davis het superromantische ‘By The Light of the Silvery Moon’ aanheft, een song uit 1909. Er wordt meegewiegd en geklapt. Maar bij een solo van Allen wordt even later ook gegiecheld. Je hoort hoe hij het geluid uit zijn klarinet perst. Hij heeft er duidelijk moeite mee, maar omdat hij zo ontzettend zijn best doet, is de lach in de zaal een minzame.
“Hij lijkt te kortademig”, zegt Susanne de Vaal. Ze kan het weten, ze is zelf jazzmuzikant, zij en haar man Fernando Lewis vormen het jazzduo Lewis & Pearl. “We spelen soul en blues en zijn gek op het American Songbook-repertoire”, zegt ze. “We zijn 25 jaar geleden ook in New Orleans getrouwd en hebben uitgekeken naar deze avond.” Even later neuriet ze mee met ‘My Mamma Rocks Me With One Steady Roll’, een kraker uit 1922.
Geen filmfans? Ja, toch wel. Buiten op de stoep, waar warme dampen opstijgen uit de Amstel, staat een groepje Russische twintigers, worstelend met shagbuil en vloei. Ze zijn speciaal vanuit Moskou naar Amsterdam gevlogen om Woody Allen te zien, hun held. Ze blijken jonge filmmakers. Het meisje in het gezelschap, een beginnende actrice, heeft gehuild, zegt ze: eindelijk zag ze de grote regisseur in levende lijve.
Lees ook:
Wonder Wheel: Anekdotische weemoed van Woody Allen als jongeling
Met ‘Wonder Wheel’ keert Woody Allen niet alleen terug naar het tijdperk van zijn jeugd, maar ook naar het begin van zijn illustere carrière als een van Amerika’s meest productieve en eigengereide filmmakers.
Lees ook:
‘Het moet geen heksenjacht worden’, zei Woody Allen. Hoezo heksenjacht?
Ronan Farrow bracht de Weinstein-affaire aan het rollen. Voor hem is het persoonlijk. Zijn vader Woody Allen is ook zo’n machtige man die wegkomt met seksueel wangedrag.
