‘Keizer zonder kleren’ is een fraai verkleedfeest, maar de complexiteit is ver te zoeken

Keizer zonder kleren
de Spelersfederatie
★★

De bijna blote keizer dartelt rond in een gouden string en kijkt extreem onnozel uit zijn ogen. Als er iemand niest in de zaal, wordt er op het toneel ‘gezondheid’ gezegd. Er rennen af en toe bont geklede figuranten voorbij, want aan Keizer zonder kleren van de Spelersfederatie, doet ook Studenten Toneelvereniging Amsterdam mee. Dat klopt uitstekend met het studentikoze kluchtige dat de Spelersfederatie al in eerdere voorstellingen nastreefde; ze mikken op de koddige grap met een serieuze nasmaak.

In dit geval doen ze dat met veelkleurige pruiken op, in een wereld die wemelt van de verwijzingen naar series als Bridgerton en Tonke Dragts’ Brief voor de koning, met personages als Piak en Tonke en landen Dagonië en Unaurië.

In Dagonië woont deze blote keizer en zijn oplossing voor elk probleem is een nieuw pretpark. Het positivisme is tot een keizerlijke wet verworden en wie ‘nee’ zegt, verdwijnt naar een strafkamp waar het ook al vol vluchtelingen zit. Voor wie nog meende dat een pretpark een uitstekende oplossing is, klinkt er een steeds luider piepen van een niet-geolied reuzenrad. De keizer is bovendien bloot. Wie het sprookje kent, wéét dat het hier om een domme, ijdele man gaat.

Wat overblijft is een wat saai verhaal

Daags voor de première distantieerde schrijver en Trouw-columnist Jamal Ouariachi zich van de voorstelling, omdat er, zonder overleg, te veel aan zijn tekst was veranderd. ‘De serieuze satire die ik had geschreven was veranderd in een onevenwichtige klucht’, schreef hij op zijn website. ‘De voorstelling had alle complexiteit verloren.’

Volgens de Spelersfederatie is er wél overleg geweest en zijn de wijzigingen die de auteur voor zich zag, doorgevoerd. Bovendien profileert de Spelersfederatie zich nadrukkelijk als een ‘toneelspelersploeg’ die niet ‘hiërarchisch’ wil zijn. Dan kun je verwachten dat het gezelschap ook in de tekst inspraak wil hebben.

Het is bij de première niet meer te achterhalen wie er gelijk heeft, maar de ‘complexiteit’ waar Ouariachi het over had, is in elk geval ver te zoeken. Het spel is onevenwichtig en het gaat veel te lang over een opstand tegen al dat stompzinnige positivisme. Het is volstrekt logisch dat nooit ‘nee’ mogen zeggen vervelend is, daar hoef je niet zoveel scènes aan te wijden. Je vraagt je ook af hoe dit gegeven eerder ‘complex’ is geweest.

Wat overblijft is dus een wat saai verhaal, verpakt in een soms fraai verkleedfeest vol figuranten, met een glimmend decor, blote billen, en een rijdende badkuip vol bloemblaadjes.

Te zien t/m 25 mei. Info: spelersfederatie.nl