Ja, het was crisis voor de bioscopen, maar Nederlandse films deden het prima

De nieuwjaarsreceptie van de Nederlandse bioscoopbranche in het Amsterdamse Tuschinski is normaal gesproken een feestje. Maar dinsdag tijdens de presentatie van de jaarcijfers van 2020 was het koud in de bioscoop: de verwarming staat al een tijdje uit, de dramatische cijfers werden via een livestream gepresenteerd.

2020 was een crisisjaar voor de bioscopen en filmtheaters, zoveel is zeker. Door de pandemie en de gedwongen sluiting van de bioscopen daalde het aantal bezoekers van 38 miljoen in het recordjaar 2019 naar 16,8 miljoen in het coronajaar 2020. Een daling van 56 procent. Hetzelfde beeld bij de recette uit verkochte kaartjes: van 347 miljoen euro in 2019 naar 152 miljoen euro in 2020. De industrie leed in totaal een verlies van 300 miljoen euro. Een derde van de bioscopen zit in de problemen.

Dat zijn pijnlijke cijfers. Volgens Winnie Sorgdrager, voorzitter van de verenigingen van bioscopen & filmtheaters en filmdistributeurs, zijn er bioscopen die het zo moeilijk hebben, dat het jaren zal duren om er weer bovenop te komen.

Toch klonken er ook andere, vrolijkere geluiden: omdat er minder buitenlandse concurrenten waren, deden Nederlandse films het relatief goed, met name De Beentjes van Sint-Hildegard, het Twents gesproken filmdebuut van Herman Finkers dat ruim 700.000 bezoekers trok. Niet slecht als je bedenkt dat de topfilm van 2020, het Britse oorlogsavontuur 1917, ruim een miljoen bezoekers trok. Het marktaandeel van Nederlandse films steeg in het coronajaar van 12 naar 21 procent. En behalve Nederlandse films deden ook films van kleinere, onafhankelijke studio’s en klassiekers het relatief goed. Ze sprongen in het gat dat door de verschuiving van films ontstond.

De hoop is gevestigd op aantrekkelijke nieuwe titels

Zo maakte Picl, het online platform van de Nederlandse filmtheaters, deze week bekend dat het aantal views in 2020 met ruim 400 procent toenam ten opzichte van 2019. In het jaar waarin de filmtheaters de deuren moesten sluiten, hebben zij via Picl juist fors meer views verkocht voor nieuwe arthousefilms.

Ondanks de crisis werd er ook geïnvesteerd. Er kwamen vier nieuwe bioscopen bij, onder meer in Haarlem en Nijmegen, en er werden tien nieuwe zalen geopend in bestaande bioscopen, waaronder zogenaamde boutiquezalen met een sfeervolle setting (denk aan een eigen tafeltje en schemerlampje). In totaal kwamen er 1200 nieuwe bioscoopstoelen bij.

Hoewel de bioscoopbranche een flinke dreun kreeg, en jaren nodig heeft om zich van de crisis te herstellen, straalde ze ook energie en optimisme uit. Enorme opsteker voor de branche: de komst van streamingdiensten is volgens Sorgdrager geen serieuze bedreiging. Uit onderzoek blijkt dat mensen die veel streamen ook vaker naar de bioscoop gaan.

De verwachting is dat de sector in de loop van 2021 eerste tekenen van herstel zal gaan vertonen. De hoop is daarbij gevestigd op aantrekkelijke nieuwe titels als de grote Nederlandse oorlogsfilm De Slag om de Schelde, het 25ste James Bond-avontuur No Time To Die en Paul Verhoevens lesbische nonnenfilm Benedetta.

Lees ook:

Filmfestivals vestigen hun hoop op de zomermaanden

Het 50ste Filmfestival van Rotterdam krijgt een ander gezicht, precies zoals die andere grote evenementen die het nieuwe filmjaar aftrappen.