FilmrecensieThe Fabelmans
In zijn ode aan de cinema toont Spielberg zichzelf van een andere kant
The Fabelmans
Regie: Steven Spielberg
Met Gabriel LaBelle, Michelle Williams, Paul Dano, Seth Rogen en Judd Hirsch
★★★★
De zesjarige Sammy Fabelman gaat voor het eerst met zijn ouders naar de bioscoop. Het is een overweldigende, levensbepalende ervaring. Sammy ziet hoe in The Greatest Show on Earth (1952) een trein spectaculair uit de rails vliegt. Thuis probeert hij met een speelgoedtrein en een 8mm-camera van zijn vader het ongeluk na te bootsen.
Het gaat hem goed af. Met zijn drie zusjes maakt hij vervolgens een horrorfilm. Omwikkeld met wc-papier lijken zijn zusjes net zombies. Met zijn vriendjes van de padvinderij ensceneert hij een overval op een postkoets.
Spielbergs eigen coming-of-ageverhaal
In The Fabelmans laat Steven Spielberg zien hoe het allemaal is begonnen. Spielberg is de schepper van talloze Hollywoodklassiekers die in ons collectieve geheugen staan gegrift, denk aan Jaws, E.T., Schindler’s List en de Indiana Jones- en Jurassic Park-avonturen. Intrigerend is het hoe hij in The Fabelmans zijn coming-of-ageverhaal ontvouwt.
Spielbergs alter ego is Sammy, een slim, zelfbewust, Joods jongetje in naoorlogs Amerika dat na een transcendente filmervaring zelf films in elkaar gaat knutselen. Hij ervaart het niet alleen als een technisch avontuur. Al doende leert hij dat er in film ook een grote emotionele kracht verborgen ligt.
De grootste openbaring heeft hij op zijn zestiende als hij in een zelf opgenomen familiefilmpje een pijnlijk familiegeheim ontdekt. Het geheim heeft betrekking op zijn moeder die hij vanaf dat moment niet langer alleen als een ouder ziet maar als een persoon.
Moeder moedigt zoon aan zijn droom na te jagen
Spielbergs coming-of-agefilm voelt als een goed doordacht vormingsverhaal waarin hij via film allerlei levenslessen opdoet. Zijn vader Burt, een briljante, goedaardige maar ook wat kleurloze ingenieur (voorbeeldig gespeeld door Paul Dano) fronst zijn wenkbrauwen. Sammy’s moeder Mitzi, vertolkt door een prachtige, ontroerende, Oscargenomineerde Michelle Williams, moedigt haar zoon aan om zijn dromen na te jagen.
Zelf heeft ze haar droom, een carrière als concertpianiste, moeten opgeven om voor het huishouden en het gezin te zorgen, zoals zoveel vrouwen in de jaren vijftig.
Tristesse achter liefde en levenslust
Erg verrassend hoe Spielberg de moeder in de spotlight zet. Sammy deelt met haar een creatieve geest, maar de film laat ook zien wat die onvervulde ambitie met de moeder doet. Hoewel ze bruist van liefde en levenslust, gaat er ook een zekere tristesse schuil achter haar opgeruimde voorkomen. Wat een aanwinst om de moeder te laten zien als een complex karakter.
En zo zien we Spielberg, de regisseur die wereldfaam verwierf met grootscheepse oorlogs- en sciencefictionfilms, ook eens van een andere kant. The Fabelmans is een gevoelige én geestige coming-of-agefilm, aangestuurd door een huwelijksdrama, over een jongetje dat in de bioscoop een grote, levenslange liefde opdoet en als jongeman in de jaren zestig betoverd aanklopt in Hollywood.
Wat we niet zien is dat hij daar uitgroeit tot een van de beroemdste en rijkste filmmakers ter wereld. Het moet gek lopen wil Spielbergs ode aan de cinema volgende maand niet een of meer van de zeven Oscarnominaties verzilveren.