In musical Checkpoint Charlie voelt de verscheurdheid maar al te bekend

Checkpoint Charlie
Goedemorgen Theaterproducties
★★★★

Het is bijna 62 jaar geleden dat op een zondagochtend de Berlijnse Muur – toen nog van prikkeldraad – plotseling Oost van West scheidde. Ruim 33 jaar geleden werd de Muur neergehaald. 2023 is dus geen jubileumjaar en er is geen actuele aanleiding rondom de Muur. Toch is de musical Checkpoint Charlie, over de eerste maanden van de Berlijnse Muur, een verhaal dat we nu willen horen. Het blijkt van alle tijden.

Het verscheurd zijn, afgesloten van anderen en je leven, kennen we van oorlogen om ons heen, zoals nu in Oekraïne, maar ook kleiner en dichtbij van covid. Net als in deze musical konden grootouders hun pasgeboren kleinkind niet bezoeken, vielen dromen in duigen, konden mensen niet naar werk en naar school, gingen relaties kapot door oplopende spanningen en vooral: ontstonden er ‘kampen’ omdat mensen tegenover elkaar kwamen te staan. We kunnen ons de pijn, het verdriet en de verbijstering van de musicalpersonages goed voorstellen.

Checkpoint Charlie vertelt een belangrijke historie en is tegelijkertijd een spiegel: zo gaan we in de wereld al zo lang met elkaar om. Of in de woorden van een personage dat de link legt met de Tweede Wereldoorlog: “Zo was het toen, zo is het nu, alleen de vlag verandert”.

Aan alle kanten verliezers

Door de bouw van de Muur moeten de personages kleur bekennen: waar staan ze eigenlijk? Wat zijn hun dromen, hun verlangens en angsten? Dit zorgt voor waarachtige personages: een zangeres die haar carrière misloopt, een pas bevallen vrouw die haar werk en haar moeder mist, een DDR-voorstander die zijn dochter de vrijheid gunt en haar moet loslaten, machteloze soldaten in Oost en West. Hun perspectieven tonen als een caleidoscoop de vele kanten van een verhaal vol verliezers.

Regisseur Fons van Rongen gebruikt iets te vaak clichématige tableaus, maar laat de angst en de paniek mooi subtiel voelen zonder de gruwelijkheden letterlijk te laten zien. Het eenvoudige, enigszins duistere decor van Eric van der Palen past daar goed bij. De cast acteert geloofwaardig. Componist Helmer Kant maakte de melodieën van de vele songs voor hen niet gemakkelijk, waardoor de zangtechniek soms wat haperde.

Maar het verhaal komt uit het hart, mede door de sterke, poëtische liedteksten van Stef Bos met frases als: ‘Deze muur loopt dwars door mij’, ‘Voor altijd voor en nergens tegen’ en ‘Ga nu maar, pak je spullen, word gelukkig, breek mijn hart’.

Tournee t/m 29 april. Meer info: checkpointcharliedemusical.nl