In het beste theaterlied kun je de armoede ruiken

Uitbundig, ingetogen, de theaterliedjes variëren erg in stijl. Wel zijn er twee hoofdlijnen te ontwaren in de zes genomineerde nummers voor de Annie M.G. Schmidtprijs 2019. Waar Claudia de Breij en Patrick Nederkoorn getuigen van maatschappelijk engagement, bezingen andere kleinkunstenaars de universele emoties.

De Breij geeft in ‘Wilhelmus’ een prikkelend lesje vaderlandse geschiedenis, aan de hand van de beroemde openingsregels van ons volkslied. ‘Wie was die Willem? / Van wie ik zing / We moeten naar het oosten voor het begin’, zingt ze, opgezweept door stevige beats. Op een slimme manier zit in het nummer de nodige kritiek verwerkt, bijvoorbeeld op de dubieuze manier waarop Willem van Oranje met zijn echtgenotes omging. De terugkerende moraal is helaas wel erg vrijblijvend: ‘Wat maakt het eigenlijk uit allemaal / We laten het even uit het verhaal’.

Yentl en De Boer zingen in ‘Stop de tijd’ over het herkenbare verlangen om geluksmomenten te willen vasthouden: die eerste ontmoeting met een geliefde, de opluchting als naderend onheil plots blijkt afgewend. De stemmen van Yentl Schieman en Christine de Boer kleuren als altijd mooi bij elkaar en de melodielijn van het nummer heeft iets aangenaam feeërieks. Toch beklijft het bij lange na niet zo sterk als ‘Ik heb een man gekend’, het lied waarmee de twee de Annie M.G. Schmidtprijs 2014 wonnen.

De liefde

Zowel bij Mylou Frencken als bij Kiki Schippers staat de liefde op schrijnende wijze centraal. Frencken kiest in ‘Geduld’ het perspectief van een tachtigjarige vrouw, die haar leven heeft vergooid aan een man die haar nooit echt heeft liefgehad. De strekking van het verhaal is ontroerend, maar de tekst niet scherp genoeg om dat gevoel echt binnen te laten komen.

Kiki Schippers beschrijft in ‘Alles komt goed’ een klassieke relatiecrisis, waarin wanhoop, woede en vertwijfeling elkaar afwisselen. Haar toon is nogal schreeuwerig, wat allicht de intensiteit van een dergelijke situatie moet uitdrukken, maar uiteindelijk vooral storend werkt.

Een vreemde eend in de bijt is ‘Waarom mensen zingen’ van de Alex Klaasen Revue. Dit bijna tien minuten durende nummer legt op geniale wijze uit hoe musicals werken. Vorm en inhoud vallen perfect samen in regels als: ‘Een refrein is altijd lekker / Een refrein is altijd goed / Ik zal je vertellen wat een refrein met je doet’. Het lied komt uit de veelgeprezen voorstelling Showponies, waar het als strak uitgevoerde parodie, inclusief danspasjes, volledig op z’n plek was. Los van die context doet het toch wat geamputeerd aan.

Blijft over ‘Die geur’, een prachtig lied over een actuele maatschappelijke kwestie: schuldenproblematiek. De gekozen invalshoek is origineel, in twee opzichten. Voor het beschrijven van de penibele situatie waarin mensen met schulden vaak verkeren, gebruikt tekstschrijver Jan Beuving de zintuiglijke ingang van de reuk. Het vertelperspectief ligt bij een gerechtsdeurwaarder die zich richt tot zijn superieur: ‘Uw land van melk en honing, excellentie / Heeft huizen, penetranter dan de hel / U kent ze wel / Nee, U kent ze niet’.

Mede dankzij de mooie melodieuze wendingen van componist Tom Dicke en de overtuigende zang van Patrick Nederkoorn maakt dit nummer van alle genomineerden uiteindelijk de meeste indruk. Het zou een zeer terechte winnaar zijn.

Bij deze Belastingshow rijmt eigenwoningforfait op chalet en Monet

RECENSIE van ‘Leuker kunnen we het niet maken’ van Jan Beuving en Patrick Nederkoorn ★★★★☆