Hoe verwarrend zijn de woorden binnen- en buitendijks?

Onder de kop ‘Maak natuur van alle grond binnen rivierdijken’ schreef Trouw afgelopen donderdag dat ‘een derde van de binnendijkse gronden’ langs ‘de Waal, Maas, Rijn, Nederrijn en IJssel’ is ‘omgevormd tot natuur’. Uit de context blijkt dat met die ‘binnendijkse gronden’ de uiterwaarden worden bedoeld: de grond tussen de dijken die bij hoogwater onder water komt te staan.

Afgaande op de woordenboeken liggen die uiterwaarden echter niet binnen-, maar juist buitendijks. Binnendijks betekent immers ‘bin­nen de dijk, aan de dro­ge zij­de van de dijk ge­le­gen’, terwijl buitendijks ‘bui­ten de dijk, aan de zee- of ri­vier­zij­de van de dijk ge­le­gen’ betekent. In feite gaat het in het bericht dus om de buitendijkse (aan de natte zijde van de dijk gelegen) gronden die tot natuur zijn omgevormd: een vluchtige blik op de Natura 2000-kaart van bijvoorbeeld Gelderland bevestigt dit onmiddellijk.

Als het om onze zeedijken gaat, is de kans op verwarring van de woorden binnen- en buitendijks uiterst klein: iedereen die zich veilig waant ‘achter de dijk’ (aan de droge kant, de landzijde, van de dijk) noemt het gebied aan de zeezijde steevast buitendijks. Bij de rivierdijken ligt spraakverwarring meer voor de hand, waarschijnlijk omdat een rivier doorgaans aan beide zijden bedijkt is. Het land daartussen – de uiterwaarden – wordt door de dijken ingesloten, waardoor sommige taalgebruikers kennelijk in de verleiding komen dit niet alleen als ‘land binnen de dijken’ te beschouwen, maar het vervolgens ook logisch vinden dit ‘binnendijks land’ te noemen.

Dat staat echter op gespannen voet met de conventionele betekenissen van de woorden binnen- en buitendijks, die overigens aansluiten bij de betekenissen van de woorden binnendijk (de droge zijde van de dijk, de zijde aan de land- of polderzijde) en buitendijk (de natte zijde van de dijk).