Het valt niet altijd mee, als vijftigplusser navigeren door het digitale verkeer

Vertel me iets zonder het me te vertellen, is een bekende frase in de wereld van het filmscenario. Een personage legt lepels, messen en vorken extreem netjes naast ­elkaar in de afwasmachine – vertel me dat je neurotisch bent, zonder het me te vertellen. Iemand kijkt onderweg alsmaar op haar ­horloge of naar klokken op straat – vertel me dat je te laat bent, zonder het me te vertellen. Iemand dringt schaamteloos voor, snijdt anderen af op de snelweg – vertel me dat je een ongeduldige egotripper bent, zonder het me te vertellen.

De manier waarop we met onze telefoon omgaan, wordt steeds meer een vast onderdeel van karaktervorming in films en series. Vertel me dat je verliefd bent, zonder het me te vertellen. In Conversations with friends, de nieuwe HBO-serie gebaseerd op de roman van Sally Rooney, kijkt hoofdpersonage Frances onophoudelijk of haar geheime liefde al geantwoord heeft. Als ze naar hem op weg is en haar beste vriendin appt met de vraag wat ze die avond doet, antwoordt ze ontwijkend. Vertel me dat je een slecht ­geweten hebt, zonder het me te vertellen.

Boomer met een dubbele moraal

In de Sex and the City-revival And Just Like That, ook op HBO, speelt de telefoon een al even belangrijke vertellende rol. Waren de hoofdpersonages in de vorige zes seizoenen nog overgeleverd aan vaste lijnen en antwoordapparaten voor het maken van afspraakjes, nu moeten de vrouwen – de vijftig ruim gepasseerd – met hun smartphones ­navigeren door het digitale verkeer.

“Wat is de houdbaarheid van een onbeantwoorde dm?”, vraagt Miranda aan Carrie, ­nadat ze iemand via Twitter mee uit heeft gevraagd. “Drie dagen? Drie weken? Drie maanden?” Vertel me dat je nét te oud bent voor alle nieuwe platforms, zonder het me te vertellen. Als Charlotte verontwaardigd is over een sexy foto die haar dochter deelt op Instagram, merkt Carrie op dat zijzelf in de jaren negentig rondliep met nog minder ­kleren aan. “Ja, maar dat was toen en dat was jij”, antwoordt Charlotte. Vertel me dat je een boomer bent met een dubbele moraal, zonder het me te vertellen.

Verdwijnende bolletjes

Prachtig herkenbaar zijn de stille scè­nes ­tussen Carrie en haar vriendin Samantha. In And Just Like That speelt deze vierde musketier geen rol meer, volgens het script omdat het personage verhuisd is naar Londen, in het echt omdat actrice Kim Cattrall geen behoefte had aan de comeback. Samantha laat een lege ruimte achter die af en toe tentoon wordt gesteld als Carrie haar naam opzoekt op haar telefoon, er even naar staart, om het scherm zuchtend weg te klikken. Vertel me dat twee vriendinnen een ingewikkelde fase doormaken zonder het me te vertellen.

Na een zeldzaam en kort gesprek via sms, stuurt Carrie Samantha een berichtje dat ze haar mist. Samantha begint te typen – we zien bewegende bolletjes – maar stopt. Weg bolletjes. Wat achterblijft zijn een onbewogen scherm en veel onbeantwoorde vragen. Bewegende bolletjes kunnen meer zeggen dan duizend sms’jes, zo blijkt, en verdwijnende bolletjes al helemaal.