Interview
Het privéleven van Sharon den Adel gaat boven alles - ook boven het Songfestival
Op het nieuwe album van Within Temptation zingt Sharon den Adel over de macht van internetgiganten en de dood van haar vader. Met ‘sprookjesmetal’, zoals de muziek wel eens oneerbiedig wordt getypeerd, heeft dit niets meer te maken.
Ze is “een beetje aan het crashen”, vertelt Sharon den Adel (44) aan de vooravond van het verschijnen van ‘Resist’, het zevende album van haar band Within Temptation. “Niets om je zorgen over te maken, maar een dagje rust en fruit zou fijn zijn.”
Al bijna twee decennia lang geldt Within Temptation als een van de populairste Nederlandse groepen in het buitenland. Een gegeven dat de band in 2016 de Buma Rocks Export Award opleverde. Onder YouTube-video’s met hun muziek betuigen fans hun liefde in tientallen talen.
De internationale faam schept verplichtingen. In maart staat een uitgebreide tournee in Noord-Amerika gepland, de zomer is gereserveerd voor Europese festivals. Als controlfreak hekelt Den Adel vooral het vliegen. “Ik heb een beetje vliegangst en dat wordt steeds erger. Misschien omdat ik als moeder van drie kinderen meer te verliezen heb.”
Van eventuele vermoeidheid is niets te merken: Den Adel vertelt enthousiast. Ze is opgewekt, lacht veel. Het interview heeft plaats in haar favoriete café in Baarn, op tien minuten rijden van haar huis. De sfeer in het negentiende-eeuwse pand met vijftiger jaren interieur lijkt in niets op de retro-futuristische stemming die ‘Resist’ met zijn synthesizers en robotstemmen oproept. De metalband liet zich inspireren door hedendaagse artiesten: rockbands 21 Pilots en Imagine Dragons, maar ook verder-van-hun-bed-artiesten als Lana del Rey en Bruno Mars.
“In metal gebeurt op het moment weinig dat ons inspireert. De ontwikkelingen in de pop en urban vind ik interessanter. Daar hebben we van alles uit gevist: productie, ritmes, timing. Al heel lang wilden we een groovy band zijn. Dat is eindelijk gelukt.”
De contemporaine invloeden combineert de band met typische Within Temptation-elementen: zware gitaarriffs, galm, euforie en die uit duizenden herkenbare, orkaankrachtige stem van Den Adel. Al verkent ze ook daarmee nieuwe paden: op sommige momenten doet ze denken aan popzangeres Lorde, en de manier waarop ze in ‘Holy ground’ zingt zou je haast rappen kunnen noemen.
Thematisch staat ‘Resist’ in het hier en nu. Zong Den Adel voorheen over historische figuren als de Schotse vrijheidsstrijder William Wallace, anno 2019 gaat het over de macht van internetreuzen en het afbrokkelen van de democratie. Uit ‘Raise your banner’: ‘Blood for freedom / Raise your banner, fight your war / Break the silence, no remorse.’
Privacywetgeving
“In de jaren tachtig ging men massaal de straat op om te protesteren tegen de bom. Dat was intens, dat was krachtig. Zoiets gebeurt niet meer, terwijl er veel is om je boos over te maken. Neem onze privacywetgeving. We zouden beter beschermd moeten worden tegen bedrijven die aan de haal gaan met de berichten en foto’s die we op sociale media plaatsen.
“Het is totaal ondoorzichtig hoe ze handelen. Niemand leest de ‘terms and conditions’ voordat ze ermee akkoord gaan. Via je telefoon is iedereen te traceren. Het is een gevaarlijke ontwikkeling, waarvan we de consequenties niet kunnen overzien. Het maakt onze democratie in feite minder vrij.”
Den Adel was 26 toen haar band in 2000 met het album ‘Mother Earth’ de underground achter zich liet en – geïnspireerd door Enya, Clannad en Dead Can Dance – doorbrak bij een groot publiek. De single ‘Ice queen’ hoorde je destijds overal. Nog altijd is de band ook in Nederland populair. Eind vorig jaar verkochten ze moeiteloos Martiniplaza, twee keer Afas Live en drie keer 013 uit, maar hitsucces bleef uit. De nieuwe single ‘The reckoning’ wordt op de radio amper gedraaid.
“Heavy muziek is minder mainstream geworden. Daar moeten we mee dealen. Hoewel ik vind dat de publieke omroep meer aandacht zou moeten schenken aan alle kleuren van de samenleving, maakt het voor ons weinig uit. Wij worden toch wel gevraagd voor festivals. Fans weten ons te vinden via andere kanalen.”
Songfestival
Paradoxaal genoeg wordt Within Temptation de laatste jaren telkens genoemd als potentiële deelnemer aan het meest commerciële muziekevenement ter wereld: het Eurovisie Songfestival. De band is er duidelijk over: het past ze niet. Over een solodeelname is Den Adel minder stellig.
“Daar ben ik nog niet over uit. Ik zie vooral op tegen de publiciteit die erbij komt kijken. Vorig jaar ben ik voor de jury gevraagd. Dat leek me leuk en dat was het ook, maar toen mijn vader overleed kwam dat in een roddelblad terecht. Foto erbij, afbeelding van het overlijdensbericht; het ging mij veel te ver. Ik wil een normaal leven voor mijn familie en kinderen. Niet voor niets blijf ik bewust weg uit bepaalde tv-programma’s. Gelukkig kan ik goed leven van de band. We hebben vrijheid om te doen en te laten wat we willen.”
In ‘Supernova’ – een langgerekt, extatisch popnummer met hiphop-achtige beats – zingt Den Adel: ‘When the ligths go down, I’m still singing for you.’ De tekst is opvallend persoonlijk en staat thematisch mijlenver af van ‘Raise your banner’. Ze draagt het op aan haar vader.
“Het gaat over de hoop dat er iets is, een signaal van de andere kant, een supernova die uit elkaar spat, een helder licht, zoiets. Ik heb het gevoel dat ik het nog steeds voor mijn vader zing. Of hij het hoort? Ik heb daar honderdduizend vragen over. Wat is leven? Wat is de geest? Mijn vader geloofde nergens in. Jammer voor hem, het kan een bepaalde rust geven. Tenzij je het laatste oordeel vreest natuurlijk, maar ook de hel bestond voor hem niet.
“Hij hoefde daar niet bang voor te zijn: niemand had een groter eerlijkheidsgevoel dan hij. Dat probeerde hij ons ook mee te geven. Ik herinner mij dat ik zat te tekenen op zijn kantoor. Ik was een jaar of acht. Toen we naar huis gingen nam ik wat A4’tjes mee. Daar kwam niets van in: dat papier was van de zaak. Overdreven misschien, maar het was een goede les: je moet je altijd afvragen of je eigen blik de juiste is.”
Lees ook:
Het oorverdovende gebrul van metal: voer voor de wetenschap
Het is nauwelijks te verstaan, maar metal is taal, geschiedenis, cultuur en identiteit. En dus trekt het de aandacht van de wetenschap.