Het inclusiviteitsideaal leidt tot wokewashing

‘Ik ben niet dik, stevig gebouwd misschien, maar niet dik’. Stripheld Obelix wist het al: woorden doen ertoe. Al word je er natuurlijk niet dunner van als je voortaan bijvoorbeeld mollig, fors, volslank, gezet, of gevuld wordt genoemd in plaats van dik.

Dat geldt ook voor de plussizepersonages in de Engelse versie van de kinderboeken van Roald Dahl. Toch mogen die in de toekomst niet langer dik of gigantisch heten. Om redenen van inclusiviteit past de Engelse uitgever de naar lichaamsomvang verwijzende typeringen in diens boeken aan en heet een corpulent personage voortaan bijvoorbeeld ‘enorm’.

Ook andere verwijzingen naar overgewicht moeten eraan geloven: het ‘dikke bruine muisje’ (fat little brown mouse) in een van Dahls boeken wordt afgeslankt tot ‘het bruine muisje’ en van de opmerking ‘Hier is uw zoontje. Hij moet nodig op dieet.’ blijft alleen het eerste deel over. In onze terezieltjeswereld zouden zwaarlijvige lezertjes zich immers weleens gekwetst en uitgesloten kunnen voelen door negatieve vooroordelen of afkeurende opmerkingen over overgewicht in de fictieve werelden van Roald Dahl.

Obesitasversluiering

Deze obesitasversluiering is slechts een greep uit de veranderingen in het werk van Roald Dahl. Ook stereotyperingen die sekse-, gender-, huidskleur- of mentalegezondheidsgevoelige lezers voor het hoofd zouden kunnen stoten, worden aangepast.

Sommige mensen beschouwen zo’n ingreep in andermans pennenvruchten als een legitieme en noodzakelijke aanpassing aan de tijdgeest. Anderen zien er juist ordinaire censuur in en beschouwen zo’n ingreep in iemands geesteskind als wokewashing, een geheel bij de tijdgeest aansluitend Engels leenwoord voor het aanpassen van historische cultuuruitingen aan moderne inclusiviteitseisen, waardoor zulke artefacten echter ook niet meer prikkelen, schuren of lezers op hun lange tenen trappen (wat kunst toch hoort te doen).