Munch
Regie Henrik Martin Dahlsbakken
Met Alfred Ekker Strande, Mattis Herman Nyquist, Ola G. Furuseth, Anne Krigsvoll
★★★
De film die gisteravond het International Film Festival Rotterdam 2023 opende, is een biografische film over de Noorse schilder Edvard Munch. De man die in 1893 De schreeuw ons collectieve bewustzijn in schilderde. Een beeld dat vrijwel iedereen ooit heeft zien langskomen, ook al heeft men nog nooit van Munch gehoord. Leuk detail: het is de natuur die schreeuwt op het schilderij, niet de mens.
Anders dan veel conventionele biografische films begrijpt Munch dat je, om de vele facetten van iemands leven en persoonlijkheid in een film te vangen, nooit je toevlucht moet nemen tot een rechtlijnig verhaal. Want wiens leven is te reduceren tot een enkel verhaal? Zulke biografieën zijn bijna altijd leugens.
Vier verschillende acteurs
Henrik Martin Dahlsbakken laat Munch door vier verschillende acteurs spelen. We zien een jonge Munch in een kleurig romantisch decor. Een verbeten, angstige Munch bij zijn psychiater in een killer, zwart-wit deel van de film. Een oude Munch die zijn schilderijen voor de nazi’s probeert te verbergen. En een moderne Edvard in hedendaags Berlijn, waar zijn kunst door ‘het establishment’ wordt afgewezen omdat die te simpel zou zijn. Wat aanleiding geeft tot een nieuwe geestelijke crisis en een eenmalige, interessante monoloog over het kijken naar kunst.
Het is een begrijpelijke, want veilige openingsfilm voor een festival. Een film die vragen stelt over kunst (maar helaas wel weer te veel brabbelt over ‘het genie van de kunstenaar’). Een film die met de vorm durft te spelen (maar de kijker helaas nergens durft te verwarren). Laten we zeggen: een allemansvriend.