Het delicate drama ‘The Blue Caftan’ uit Marokko toont liefde in verschillende vormen

The Blue Caftan
Regie: Maryam Touzani
Met Saleh Bakri, Lubna Azabal, Ayoub Missioui

Halim en Mina runnen een traditionele kaftanwinkel in de medina van de Marokkaanse stad Salé. Halim is een elegante man die bekendstaat als meester-kleermaker. Hij levert handwerk, weet alles van zijdefluweel en borduursels. Mina, zijn vrouw, ontvangt de klanten.

In The Blue Caftan van de Marokkaanse regisseur Maryam Touzani zie je meteen dat het echtpaar een diepe liefde deelt. Maar wat Mina niet ontgaat, is het verlangen in de ogen van haar man wanneer hij naar Youssef kijkt, de nieuwe, jonge hulp in de winkel. Mina houdt van haar man. Maar ze weet ook dat hij homoseksueel is. Het is het grote geheim waarmee ze hebben leren leven.

Seks met iemand van hetzelfde geslacht is niet alleen taboe in Marokko, het is bij wet verboden. Gevangenisstraffen lopen uiteen van zes maanden tot drie jaar. Touzani noemde het in een interview ‘een schandelijke wet die onmiddellijk afgeschaft zou moeten worden, in Marokko en andere landen waar homoseksualiteit verboden is’.

Mina, sterk gespeeld door de Belgische Lubna Azabal die vorig jaar ook te zien was in het Nederlands-Marokkaanse homodrama El Houb, weet dat haar man niet alleen naar de hamam gaat voor een wasbeurt. Hij heeft in het badhuis seks met andere mannen. Iedereen weet het, en tolereert deze clandestiene wereld.

Moedig van Touzani en haar drie formidabele hoofdrolspelers om middenin een van de oudste medina’s van Marokko het delicate verhaal te situeren van de groeiende genegenheid tussen Halim en Youssef. Een kleine aanraking zegt al genoeg.

Oscar-inzendingen

In haar eerste film Adam (2019) ontfermde Touzani zich over een ander Marokkaans taboe: de ongehuwd zwangere vrouw. The Blue Caftan, vorig jaar in Cannes bekroond met de internationale pers­prijs, is nog iets fijnzinniger. De film die ze samen schreef met haar echtgenoot, regisseur Nabil Ayouch, toont een wereld waarin veel waardering is voor traditie maar waarin ook heel voorzichtig ruimte wordt gevraagd voor iets anders, iets nieuws. Deze niet-confronterende manier van werken verklaart waarom Touzani haar films zonder grote problemen gefinancierd krijgt en zowel Adam als The Blue Caftan de Marokkaanse inzendingen waren voor de Oscars.

Dat Mina zich als gelovige vrouw achter haar man schaart, hem het beste toewenst in de liefde, is hierbij van het grootste belang. Ook laat The Blue Caftan zien, en dat is misschien wel het voornaamste, dat liefde verschillende vormen kan hebben. Platonische liefde. Lichamelijke liefde. Ook in Halims handwerk zit liefde. Zie hoe zacht het licht op de blauwe kaftan schijnt die Halim met hulp van Youssef maakt: het tafereel lijkt wel een Vermeer.

The Blue Caftan is vanaf 23 maart te zien in de bioscoop en vanaf 24 maart op het Movies that Matter Festival.

Kijk voor meer informatie en tickets op deze pagina bij Movies that Matter.