ReportageGroninger Forum
Groningen heeft er een piramide vol cultuur bij
Is het een lelijke ‘puist’ in de stad of een ‘parel’? Met het nieuwe cultuurwarenhuis Forum, dat vrijdag de deuren opent, heeft Groningen er een spraakmakend gebouw bij.
Van bovenaf is het nieuwe ‘cultuurwarenhuis’ Forum in Groningen kolossaal. Als een piramide-achtige rots rijst het op bij de Grote Markt in het hart van de stad, waar het de Martinitoren naar de kroon lijkt te steken. Vanaf de Grote Markt valt de omvang van het gebouw minder op, maar dat beeld kantelt in de smalle straten aan de achterkant. Daar maakt de 45 meter hoge natuurstenen kolos van 17.000 vierkante meter een verpletterende indruk. Zo ervaren veel Groningers het ook, gelet op de (nu nog) in meerderheid negatieve reacties op sociale media over deze ‘puist’ in hun stad: ‘megalomaan’, ‘veel te dicht bij de Martinitoren’, ‘best mooi maar niet in het historische stadscentrum’. Maar die kritiek zou weleens kunnen verstommen als ze het gebouw, dat vandaag opent voor het publiek, ook van binnen hebben gezien. Mensen die al in het Forum zijn geweest, zijn laaiend enthousiast: ‘aanwinst voor de stad’, ‘wow, een pareltje’, ‘fenomenaal uitzicht’.
Een spraakmakend gebouw had de stad al met het Groninger Museum met zijn knotsgekke architectuur, dat aanvankelijk ook veel weerstand opriep, maar uitgroeide tot hét beeldmerk, naast de Martinitoren. Met Forum - met daarin de bibliotheek, vijf filmzalen, het museum voor strips, games en animaties, expositie- en evenementenzalen, werk- en studieplekken en horeca - heeft de stad er een architectonisch hoogstandje bij, waarbij zelfs het Groninger Museum verbleekt. NL Architects leverde voor een relatief klein bureau een huzarenstuk en ontwierp een gebouw waarop je niet snel uitgekeken raakt. Vanaf de straat is elke kant weer anders. Maar de grootste verrassing is de binnenkant (ontwerp van architectencollectief deMunnik-deJong-Steinhauser), met een zee van licht, een aaneenschakeling van wisselende sferen op de tien etages en een schitterend uitzicht.
Aardbevingsproof
De opening van Forum Groningen heeft twee jaar langer geduurd dan gepland. De vertraging ontstond toen de gemeente in februari 2015 de werkzaamheden liet stil leggen, omdat het gebouw onvoldoende bestand was tegen aardbevingen. Delen van de vloer van de begane grond die al klaar waren, moesten worden gesloopt en vervangen. Met sterker beton en meer staal is het gebouw aardbevingsproof gemaakt. De Nam heeft de extra kosten vergoed.
Uitzicht tot aan de Eemshaven
Forum-directeur Dirk Nijdam verwacht, afgaande op de bezoekersaantallen van de instellingen die er hun intrek hebben genomen, 1,3 miljoen mensen per jaar. Met het toeristische bezoek meegeteld, worden dat er waarschijnlijk veel meer. Het zou weleens dringen kunnen worden op de spectaculaire roltrappen die in de centrale open ruimte als tentakels het gebouw doorkruisen. De roltrappen fungeren dankzij de grote ramen in de gevels ook als een uitkijkplatform op de stad, met als hoogtepunt het dakterras, waar je tot de Eemshaven kunt kijken.
Grote delen zijn gratis toegankelijk. Alleen voor de films en tentoonstellingen moet entree worden betaald. Onder het gebouw zijn een fietsenkelder en parkeergarage met een twintig meter lange led-sculptuur van kunstenares Nicky Assmann, ook een bezienswaardigheid.
Alle etages hebben een publiek plein dat toegang biedt tot de verschillende instellingen. Die ‘stapeling’ van pleinen vormt volgens architect Pieter Bannenberg van NL Architects een voortzetting van het netwerk van pleinen in de binnenstad. Forum (bouwkosten 100 miljoen euro) is onderdeel van een groter plan (275 miljoen) om van de Grote Markt, die steeds meer een dode hoek werd, weer het hart van de stad te maken. De panden aan de oostwand en de parkeergarage daarachter zijn gesloopt. De vervangende nieuwbouw is achttien meter naar voren geschoven, waardoor de Grote Markt weer de omvang heeft van voor de Tweede Wereldoorlog. Het Forum staat op de plek van de gesloopte parkeergarage.
Forum gaat vandaag, vrijdag 29 november, om 17 uur open met een 24 uur durend feest waar iedereen welkom is. Daarna is het elke dag open van 9 tot 00.30 uur.
Lees ook:
Architect Alessandro Mendini mag nog één keer uitpakken in het Groninger museum
Alessandro Mendini veroorzaakte 25 jaar geleden nogal wat ophef met het kakelbonte ontwerp van het Groninger Museum. Dit jubileumjaar mocht de architect nog één keer uitpakken in het museum, deze keer met een tentoonstelling over zijn design – al net zo spraakmakend.
De klap na de klap, díe doet Groningers pas pijn
Twee weken lang liep Trouw rond in Noordoost-Groningen en sprak met bewoners, ondernemers, makelaars, hypotheekadviseurs, onderzoekers en schade-experts. Vijf dagen later vond de beving in Westerwijtwerd plaats. Een verslag.