Grinnikversjes én serieuze poëzie voor pubers

Applaus voor mijn vinger staat vol geestige én prikkelende zinnen die je wilt onthouden.

Je moet maar durven in deze tijden van ontlezing: een dikke dichtbundel publiceren voor uitgerekend pubers, de doelgroep waar de liefde voor literatuur het hardst achteruitholt. Maar het is zoals het openingsgedicht verwoordt: ‘Boeken zijn net broeken/ schoenen jassen de juiste/ vinden is vaak zoeken maar/ o als ze eenmaal passen’.

Dat passende en dus betekenisvolle boek zou heel goed het swingende Applaus voor mijn vinger van Erik van Os kunnen zijn, want dat staat vol met afwisselende, humorvolle én prikkelende gedichten die aansluiten bij de belevingswereld van tieners.

Wat bij hen vermoedelijk goed zal werken, is de mix van eenvoudige grinnikversjes en nog steeds toegankelijke, maar iets serieuzere poëzie, met zinnen die je wilt onthouden.

Het vriendje rijst op uit de kontzak van zus

Lollig: ‘Mobieltje in haar achterzak./ Mijn zus kan weer gaan winkelen./ En als haar vriendje opbelt/ begint haar kont te rinkelen.’ Op de tekening van Jan Jutte zien we het vriendje al bellend uit de kontzak van zus oprijzen.

Grappig is ook de variatie op Toon Hermans: ‘Je hebt iemand nodig,/ stil en oprecht/ die als je wat nieuws draagt/ onmiddellijk zegt:/ ‘Best een leuk ding/ maar jou staat het niet echt.’/ Het liefst met een stem/ als een giftige spin./ Pas dan kun je zeggen:/ ‘Ik heb een vriendin’.’

En tussen die humor vind je dan opeens prachtige regels als: ‘Raap de avond op/ die zachtjes valt/ neem het donker/ bij de hand’.Of de gevoelige opening van Voicemail: ‘Ik ben op dit moment niet in de gelegenheid/ gelukkig te zijn. Probeer het later nog eens’.

En dit op een onnadrukkelijke manier ontroerende gedicht: ‘Dit blad viel van deze boom./ Dat was nog nooit gebeurd./ Ik zag het en wist: hier/ gebeurt iets bijzonders./ Nu niet beginnen over/ miljarden andere gevallen/ blaadjes van bomen./ Moet je dit blad zien/ liggen.’

Dochters doen moeders nou eenmaal dunnetjes over

Van Os dicht over ouders die de ‘tijd [nemen] om elkaar niet aan te kijken’ en soms scheiden, over worstelen met jezelf, op je moeder lijken (‘dochters doen moeders/ nou eenmaal dunnetjes over’), over school en liefdesperikelen.

Tien gedichten zijn online als liedje te beluisteren.

Illustrator Jan Jutte schittert in de bundel met eigenzinnige, zeer gevarieerde beelden in uiteenlopende stijlen, met knipogen naar de kunst, van Picasso tot popart (dat laatste bij een hilarisch gedicht over een bloedmooi meisje dat uit haar neus eet).

Erik van Os
Applaus voor mijn vinger
Ill. Jan Jutte.
Querido; 128 blz. € 17,99
Vanaf 12 jaar.