Er is niets mis met een warme of koude temperatuur

In de aflevering van afgelopen dinsdag had ik ‘warme temperatuur’ geschreven. Dat kwam mij te staan op een paar mails van lezers die opmerkten dat dit niet juist was. Temperatuur is een natuurkundige grootheid, en een warme of koude grootheid is niet correct, schreef er een. Je hebt ook geen lange meter of hoge ampère. En een ander maakt de vergelijking met een ‘dure prijs’.

Ik was mij van geen kwaad bewust, maar ik vroeg het toch even na bij de taaladviseurs van Onze Taal. Die wisten te vertellen dat die kritiek inderdaad weleens gehoord wordt. ‘Hoge temperatuur’ komt natuurlijk vaker voor, maar bij ‘warme temperatuur’ zou er sprake zijn van een overdrachtelijke toepassing van een letterlijke betekenis.

Ik vond de kritiek ook terug in een taaladvies van een tekstbureau, waar ‘warme temperatuur’ een ‘contaminatie’ werd genoemd van ‘Het is warm’ en ‘De temperatuur is hoog’, zonder verdere bewijsvoering.

Geen enkel bewijs

Naar mijn idee zien we hier de valkuil dat iets vanzelf overtuigend wordt als je er maar een paar termen tegenaan gooit. Voor die zogenaamde contaminatie is geen enkel bewijs te vinden. Het is een slag in de lucht.

Het argument van de lezer die het woord ‘temperatuur’ met ‘meter’ vergelijkt is ondeugdelijk. Temperatuur wordt uitgedrukt in graden, en afstand in meters. Je moet dus graden met meters vergelijken of temperatuur met afstand.

Je hebt inderdaad geen ‘warme graden’, en bij afstand spreek je gewoonlijk van ‘grote’ en ‘kleine’, maar ‘korte’ of ‘lange’ kan ook. Wat zegt dit over temperatuur? Naar mijn idee niets.

Je kunt best een aangename temperatuur hebben, of een verrassende, of een ongelukkige (als die temperatuur slecht uitkomt). En dus ook een warme. Zeker in de context van een stukje dat gaat over de vraag wanneer een temperatuur als warm of koud ervaren wordt.

Volstrekte onzin dus, die kritiek.