Er gaat wel degelijk iets boven Groningen: het Duitse Waddeneiland Borkum
Eerst met de nieuwe spoorlijn naar Eemshaven, dan nog een klein uur varen en je bent er al: Borkum. Er zijn overeenkomsten tussen het Duitse Waddeneiland en zijn Nederlandse kompanen, maar ook opmerkelijke verschillen.
Er gaat wel degelijk iets boven Groningen. Wat de reclamecampagne van de provincie ook beweert: wie op de dijk bij Eemshaven staat, ziet in het noorden het uitnodigende silhouet van een eiland. Dat eiland heet Borkum. Gezien de positie op de kaart zou het bij Nederland, bij Groningen mogen horen. Een lijn van Hoogezand pal noordwaarts, over Loppersum en Uithuizermeeden, komt bij Borkum uit. De landsgrens volgt echter de monding van de Eems: vandaar dat Rottumeroog het meest oostelijke van de Nederlandse Waddeneilanden is.
Alleen de treinreis vanuit Groningen maakt een uitstapje naar Borkum al tot een genot. Langs het spoor liggen dorpen als Sauwerd, Winsum en Warffum verleidelijk te wezen. Tussen kleine huizen van rode baksteen vang ik glimpen op van windmolens, kerken en statige rentenierswoningen.
Pal aan de haven
In Usquert zou ik willen uitstappen, al was het maar vanwege de plaatsnaam, in Uithuizermeeden om van dichtbij een blik op de wonderschone kerktoren te werpen. Maar dan kom ik nooit waar ik zijn wil - en vandaag is dat Borkum. Voorbij Roodeschool doorsnijdt de spoorlijn tot drie keer toe een dijk, om pal aan de haven te eindigen. De veerboot Münsterland ligt al te wachten. Aan boord ben ik meteen op Duits grondgebied. De Speisekarte op tafel spreekt twee talen: Duits en Oost-Fries. Vegetarische gerechten heten in de streektaal ‘Grööntüüg’ een ‘Hapke’ is een snack. Prominent op de lijst met dranken staat thee, op traditionele Ostfriesische wijze.
Het is een voorbode van wat me op het eiland te wachten staat, waar de ene Teegarten na het andere Teehaus de specialiteit van de streek serveert. De ceremonie schrijft per persoon drie kopjes voor, elk met een klontje kandij en een lepeltje room.
Kleurrijke treintje
De veerboot meert af op een plek waar niets is dan een veerhaven, zelfs geen fietsverhuur. Alle toeristen stappen braaf in het kleurrijke treintje naar het dorp. Fietsen of wandelen langs de weg die parallel aan het spoor loopt voegt ook niets toe. Als wandeleiland scoort Borkum een zesje, de meeste kwelders zijn niet toegankelijk en veel paden verhard. De fiets voert me daarentegen in luttele kilometers over de halve wereld. De boulevard doet slechts in lengte onder voor die van San Sebastian of Biarritz, compleet met kuurklinieken en een muziekkoepel. Het pad over en langs de Alte Strandmauer - deels beton, deels plankier - voert langs een strand zo breed en zo wit dat het eruitziet als een kleine Sahara. Daarop volgt een passage door een strook groen die nog het meest wegheeft van een mangrovebos. Een prairie-achtige vlakte met her en der wat rundvee markeert de plek waar de twee eilanden Westland en Ostland tot 1863 gescheiden werden door een brede kreek. Een noeste dijk voorkomt dat ze weer uitelkaar drijven. Net als op Schiermonnikoog kom je op Borkum Kobbeduinen tegen, is er een oude bunker die als uitzichtplatform dienst doet en een baken dat het begin van een vogelrijk kweldergebied markeert. Aan het pad dat door de kwelders voert, bloeit de lamsoor. Paarse vlakte, een heideveld aan zee. Achter de laatste duintjes een strand waar zeehonden liggen te zonnen.
Zeehonden zijn er ook op de zandplaat pal tegenover de drukke boulevard. Ze laten zich niet storen door zwemmers of surfers, laat staan door de zonnebaders die in of tussen de kleurrijke ‘Strandkorben’ een plekje hebben gevonden. De gasten overnachten in Seehotel Upstalsboom of pension Huus in ’t Dörp, dragen zonnehoeden met kleurige linten. Ze eten calamares op een van de terrassen of beklimmen de nieuwe vuurtoren uit 1879. Bij de oude vuurtoren, een broertje van de Brandaris op Terschelling, staat een klein museum. De geschiedenis van Borkum laat zich kort samenvatten: piraterij, walvisvaart, toerisme. Het is een toerisme met een ritme dat geen dreunende beats verdraagt. Flaneren is hier nog een kunst. De tijd dat er alleen zeebonken met tatoeages liepen is ook op Borkum voorbij, maar als een zandkasteel dat de branding trotseert weet het eiland de snelheid van deze tijd vooralsnog te weerstaan.
Tekst loopt door onder de afbeelding
Met de trein naar de boot
Station Eemshaven
In maart werd de nieuwe spoorlijn naar Eemshaven geopend en om die meer bekendheid te geven, heeft Arriva het hele jaar een introductie-aanbod. Een dagtocht vanaf elk willekeurig Arriva-station in Groningen of Friesland kost € 33 voor volwassen en € 9 voor kinderen, inclusief treinreis en overtocht per veerboot:
www.arriva.nl/borkum
Borkum
Alle praktische informatie over Borkum is te vinden op de Nederlandstalige website:
www.borkum.nl
Fiets
Fietshuur vanaf € 8 per dag, overal in het dorp zijn fietsverhuurbedrijven.
Ons weekendmagazine Zomertijd staat deze week in het teken van Duitsland. Meer lezen? U vindt alle verhalen in ons dossier.
