Eerherstel voor Alfano met opname van door hem voltooide ‘Turandot’

Antonio Pappano
Turandot
★★★★

Rondom het slot van Puccini’s laatste opera Turandot is al jaren gedoe. Omdat Puccini de opera niet kon voltooien, vroeg uitgever Ricordi aan Franco Alfano om die slotscène te componeren. Hij kweet zich behoorlijk goed van die taak, maar maestro Arturo Toscanini, die de première van het werk in 1926 in de Scala dirigeerde, vond het maar niks, schrapte er meer dan honderd maten uit, en voegde maten van zichzelf toe. In die gemutileerde versie veroverde het sprookje van prinses Turandot en haar dodelijke raadsels de wereld.

In 1982 pas vond in Londen de première plaats van het originele, teruggevonden Alfano-slot. De scène verscheen in 1990 los op een cd van Josephine Barstow. En nu is er dan eindelijk een officiële, complete studio-opname waarin de arme Alfano voor het eerst volledig recht wordt gedaan. Alleen daarvoor al hulde aan Antonio Pappano, die het werk in Rome opnam. Puccini schreef in zijn achtergelaten schetsen: poi Tristano. Na de kus tussen de twee hoofdpersonen wilde hij iets in de trant van Wagners Tristan und Isolde. Nu kunnen we horen dat Alfano daar heel subtiel de solo-schalmei uit de derde akte van die opera citeert.

Euforisch slotduet

Om meteen bij dat slot te blijven, Sondra Radvanovsky (Turandot) krijgt (en neemt) daarin de kans om de verkilde Turandot geloofwaardiger te maken, diepte te geven. Samen met Jonas Kaufmann (Calaf) maakt zij van het euforische slotduet iets groots, inclusief enkele opwindende topnoten van beiden. Koor en orkest van de Accademia di Santa Cecilia worden door Pappano prachtig opgezweept. Eenmaal het slot van Alfano gehoord, begrijp je niet dat het Toscanini-brouwsel nog steeds geaccepteerd wordt in theaters over de hele wereld.

Kaufmanns Calaf klinkt donker en broeierig, maar je mist wel de heldere squillo (trompetklank) die Pavarotti in deze rol legde. Ermonela Jaho is op haar best als slavin Liù met enkele schitterende pianissimi. Zwaargewicht Michael Spyres zingt zowaar de kleine rol van keizer Altoum, Michele Pertusi is Timur en de ministers worden mooi aangevoerd door Mattia Olivieri.

Fijn dat er na jaren weer een echte studio-opname van Turandot is, en dat die voor het eerst echt helemaal compleet is. Een eerherstel voor Franco Alfano en zijn ondankbare opdracht.

Ook beluisterd

Lucile Richardot – Les heures claires

Dit is een daad van formaat, alle liederen van de zussen Nadia en Lili Boulanger bij elkaar op drie prachtige cd’s. Mezzosopraan Lucile Richardot is de geweldige hoofdpersoon hier, en ze wordt werkelijk fantastisch begeleid door pianiste Anne de Fornel – een ontdekking. De liederen, sommige voor het allereerst te horen, worden afgezet tegen al even onbekende kamermuziek voor viool en cello van de zusjes. Bij Richardot voegt zich soms een andere zanger. Zoals Stéphane Degout.

Isabelle Faust – Stravinsky

Les Siècles bestaat twintig jaar en brengt in 2023 drie bijzondere albums uit. Op het eerste is het de altijd bijzondere Isabelle Faust die zich met darmsnaren op haar Stradivarius bij de authentieke musici van Les Siècles en maestro François-Xavier Roth voegt. Voor een all-Stravinsky album waarop het Vioolconcert de hoofdmoot vormt. Aangevuld met enkele rariteiten voor strijkkwartet. Er wordt scherp en helder gemusiceerd, en de droge humor in het concert komt fraai bovendrijven.

Klaus Mäkelä - Stravinsky

Nog meer Stravinsky en wel van Klaus Mäkelä en het Orchestre de Paris. Dinsdag is de combinatie trouwens in het Concertgebouw te horen met ander repertoire. Vanaf 10 maart is dit tweede album dat Mäkelä exclusief voor Decca opnam beschikbaar. Een Parijs’ orkest met de Parijse balletten van de grootmeester: L’oiseau de feu (1911) en Le sacre du printemps (1913). Dat Mäkelä een fantastische L’oiseau de feu in de vingers heeft, bewees hij al bij het Concertgebouworkest. En zijn Sacre is er eentje vol jeugdig bravoure en hoor-mij-eens overmoed. Maar het werkt fantastisch, zelfs als je het visuele aspect van de dirigerende Fin moet missen.