Een innige omhelzing van twee werelden

Zita Swoon valt niet graag in herhaling, en de Vlaamse band heeft die valkuil in het dertienjarig bestaan ook veelal vermeden. In de voorbije vier maanden brachten ze liefst drie verschillende programma’s. Een eerbetoon aan Bob Dylan (Crossing Border, Den Haag), het intieme Band in a Box-concept waarbij ze midden in het publiek speelden (Eurosonic, Groningen) en nu het overrompelende ’Dancing with the Sound Hobbyist’, waarin zelden of nooit gespeelde stukken visueel gestalte krijgen dankzij Rosas, het dansensemble rond Anne Teresa de Keersmaeker.

De band zwijgt, als danser Simon Mayer op de rug ligt, zich steeds onrustiger omwentelt en de eerste geluiden maakt door de handen piepend over de speelvloer te duwen – alsof hij zich schrap zet voor wat komen gaat.

En dat is ook nogal wat. Vleugel, opgeruwde synthesizerklanken, een manshoge metaalplaat met gongpotentie, een plastic slang om suizend rond te slingeren, bas, gitaren, effectpedalen. Verder zet Amel Serra Garcia, percussionist van Cubaanse afkomst, de toon met ritmes die zweven en steeds onverwacht met de tenen de grond aantikken. Stef Kamil Carlens zingt hoe de helmen werden opgezet, en hoe het zal zijn als de oorlog voorbij is (’Beautiful’) – ietwat hees, zoals hij klinkt als er grote verhalen te vertellen zijn.

Zita Swoon gaat met samples, speelgoed en allerlei curieuze instrumenten aan de slag, meldt de folder. Dat klinkt speelser dan de werkelijkheid is, want de gitaren mogen soms speelgoedachtig klein zijn, het bandgeluid is volgroeid. Geen composities van de knutselzolder, zoals je van een ’sound hobbyist’ verwacht, eerder uit de ambachtswerkplaats afkomstig. Strak gestructureerd, maar altijd is er ook die onberekenbaarheid.

Van verstilde piano naar bijnanoise gaat het soms, en Mayer manoeuvreert zich moeiteloos door al die sferen heen. Als een te hard opgewonden satelliet stuitert de danser rondom een marcherende trommelaar, terwijl de band even als een elektrisch circusorkest klinkt. Later probeert hij de paraderende zangeressen Eva en Kapinga Gysel te omsingelen met een veelheid aan pasjes. De zussen zijn nu eens bevrijd van hun vaste plek achter de microfoonstandaard. Ze ontfermen zich op de knieën over xylofoons, en dansen alsof ze dat het liefste doen.

Carlens buigt onder het muziek maken gewoonlijk wat hoekig mee op het ritme, maar schudt nu de schroom van zich af als hij bij het opgewekte ’Rumble Factory’ ingestudeerde danspassen uitvoert. En daarbij straalt alsof hij zich op een geheim genoegen laat betrappen. Dat Mayer tegelijkertijd een microfoon grijpt, en de rollen zo zijn omgedraaid – de danser zingt en de zanger danst – vloeit alleen maar logisch voort uit de innige omhelzing van twee werelden die dit programma is.