Eindeloos is de reeks namen van sterren die afscheid namen, en toch terugkwamen. Vandaag leest u de bespiegelingen van Harmen van Dijk voor het laatst – voorlopig dan.
De showbizzwereld is onvoorspelbaar: sta je de ene dag nog op nummer één, de volgende dag kan het allemaal afgelopen zijn en kijkt niemand nog naar je om. Of de jaren beginnen te tellen en je vreest dat het pathetisch wordt om als een jonge god over het podium te rennen of in een film de actieheld uit te hangen. Om jezelf die vernederingen te besparen, zou je op het hoogtepunt moeten stoppen, zoals zo mooi gezegd wordt. Maar wanneer is dat? En kan je portemonnee dat aan? Of nog belangrijker, je ego?
Iemand als Elton John, een artiest met een gat in zijn hand en een grote behoefte aan erkenning, kostte het dus best moeite om de knoop door te hakken. Elton gelooft niet in snel en pijnloos, zoals bij het verwijderen van een pleister: hij smeert het afscheid van zijn fans uit over drie jaar en driehonderd concerten. Dat past beter bij zijn nogal mateloze persoonlijkheid. Met zijn afscheidstournee, Farewell Yellow Brick Road, is hij nu iets over de helft. Eind dit jaar zal hij in de Londense O2 Arena voor het laatst publiekelijk de toetsen van zijn piano aanslaan, hij is dan 73. Als hij het haalt: in Nieuw-Zeeland moest een geëmotioneerde Elton een concert afbreken – hij was met een longontsteking toch het podium opgegaan, maar haalde het einde niet. Een aantal concerten is afgezegd.
Daarna is het de grootste opgave om ook werkelijk het podium te mijden. In dit verband moet ik natuurlijk Heintje Davids noemen, de Nederlandse variétéartieste die in 1954 met een tournee langs zeventig steden groots afscheid nam, maar vrijwel direct weer de spotlights opzocht en zes jaar later een comeback maakte. Haar liedjes herinnert niemand zich meer, maar het Heintje Davids-effect is legendarisch, en dat is ook wat waard.
In de Verenigde Staten zouden ze het gerust over het Barbra Streisand-effect kunnen hebben. In 2000 besloot de toen 58-jarige zangeres dat het welletjes was. Ze kwelde zichzelf met nog een paar afscheidsconcerten – Barbra is namelijk doodsbang voor elk live-optreden. Hoezeer ze het podium ook vreest, missen kan ze het blijkbaar ook niet. Zes jaar later maakte ze haar comeback. Niet alle fans waren daar even blij mee. Ze hadden destijds ruim 1000 dollar opgehoest om de diva voor de allerlaatste keer te horen, wat ze grif hadden betaald. Nu bleek die ‘eenmalige ervaring’ voor herhaling vatbaar. Toch stond Barbra opnieuw voor uitverkochte zalen en sindsdien is ze alweer twee keer op tournee geweest.
Het kan zo verstandig lijken om ermee op te houden als de botten beginnen te kraken en de spieren strammer worden. Tina Turner verzuchtte in 2000 dat ze na 44 jaar optreden genoeg had gedaan: “Ik hang mijn dansschoenen aan de wilgen”. Een paar jaar later besefte ze dat een halve eeuw in het vak niet iets was om ongemerkt voorbij te laten gaan en ze besloot het te vieren met een wereldtournee.
Haar showbizz-vriendin Cher snapt dat wel. Zij begon in 2002 aan The Farewell Tour, een titel die aan duidelijkheid niets te wensen overliet, zo leek het. Volgende maand staat ze echter gewoon weer op het podium in de VS, nadat ze de afgelopen twee jaar Australië en Europa heeft ‘gedaan’. Het is alweer de tweede wereldwijde concertreeks sinds het definitieve afscheid achttien jaar geleden. Deze keer is de naam beter gekozen: ‘Here We Go Again’.
Ook acteurs kondigen nog wel eens aan dat ze het voor gezien houden. Daniel Day-Lewis doet dat eigenlijk na elke film, wat keer op keer leidt tot wanhopige reacties onder cinefielen. Ook Joaquin Phoenix schreeuwde in 2008 van de daken dat hij Hollywood de rug toe zou keren, om vervolgens dit jaar alle denkbare prijzen in de wacht te slepen voor zijn hoofdrol in ‘The Joker’.
En wat te denken van Daniel Craig, die in 2015 zei dat hij nog liever zijn polsen zou doorsnijden dan nog een keer in de strak gesneden smoking van James Bond te kruipen? Er kwam een internationaal gezelschapsspel op gang over de vraag wie hem moest opvolgen. Zelfs een Jane Bond werd niet uitgesloten. Nergens voor nodig: in ‘No Time to Die’, die begin april in première gaat, speelt Daniel gewoon weer 007. Volgens hem voor de laatste keer.
Nee, dan Arnold Schwarzenegger. Sinds 1984 is zijn lijfspreuk als The Terminator: ‘I’ll be back’, en dat maakt hij waar. Vorig jaar nog, in de vijfde sequel ‘Terminator; Dark Fate’.
Je kunt ook te vroeg pieken en daarna te vroeg pensioneren. Rick Astley scoorde op z’n 19de een wereldhit met de meezinger ‘Never Gonna Give You Up’. In de jaren erna probeerde hij een serieuze carrière in de muziek op te bouwen, maar die grote hit maakte dat niemand hem echt serieus nam. Op zijn 27ste besloot hij dan maar met pensioen te gaan – hij kon het zich veroorloven, dat dan weer wel.
Maar ja, wat doe je dan met de rest van je leven? Rick had net een dochter gekregen, dus hij werd fulltime papa. Maar tien jaar later gunde hij zichzelf toch een tweede kans. Hits hoefde hij niet meer te scoren en zo keerde het plezier in de muziek terug. Vorig jaar bracht hij een Best Of-album uit, met een nieuwe versie van de gewraakte hit: ‘Never Gonna Give You Up – Pianoforte.’
Als je nog wat jaartjes mee moet, is de beste oplossing een pauze, een tijdelijke onderbreking. De immens populaire boyband One Direction koos hiervoor. De ervaring van eerdere jongensgroepen had geleerd dat hun jonge fans volkomen ontoerekeningsvatbaar werden als hun idolen er de brui aan gaven – denk aan Take That, of dichter bij huis Doe Maar. En dat ze na een aantal jaren de draad toch wel weer oppakken – denk weer aan Take That, of dichter bij huis Doe Maar. Om dergelijk gedoe te voorkomen, verzonnen Harry, Liam, Niall en Louis de term ‘hiatus’. En dat is One Direction alweer vier jaar: ‘on hiatus’. Een tijdelijke onderbreking die in principe eindeloos kan duren, of misschien wel voor altijd. Maar die ook de mogelijkheid openlaat om, vanwege die portemonnee of dat ego, zonder veel gedoe de draad weer op te pakken.
U voelt ’m waarschijnlijk al aankomen: ook Soap&co gaat na deze aflevering ‘on hiatus’. ‘Met pauze’. We zullen zien.
In Soap & co bespiegelt Harmen van Dijk wekelijks op de levens van beroemde mensen in Nederland en ver daarbuiten. Dit was voorlopig de laatste aflevering van deze rubriek.
