null Beeld

TaalTon den Boon

Echt waar, ‘de hertenkamp’ is correct

Ton den Boon

‘Het is “het kamp”, dus je moet “het hertenkamp” schrijven’, mailde een lezer in reactie op een recent artikel over verdwijnende hertenkampen. Daarin werd gewag gemaakt van een ‘jongvolwassen bok uit de hertenkamp’. Er waren meer lezers die bezwaar maakten tegen het lidwoord ‘de’ in combinatie met hertenkamp, maar volgens Van Dale en het Groene Boekje is ‘de hertenkamp’ wel degelijk correct. Hoe zit dat?

De bekendste betekenis van het woord kamp is ‘(militaire) nederzetting’, zoals in ‘het vijandelijke kamp’. In het verlengde hiervan zijn ook een paar figuurlijke betekenissen bekend geworden, waaronder partij, stroming of de aanhangers daarvan, zoals in ‘het linkse kamp’ of het coalitiekamp. In deze betekenis, die we in de 16de eeuw hebben ontleend aan het Franse woord camp (legerplaats), zijn kamp en de daarmee gevormde samenstellingen altijd het-woorden, dus het basis-, leger-, tenten-, gevangen-, socialistenkamp.

Veel ouder is kamp in de betekenis ‘strijd’, zoals in wedkamp en tweekamp. In deze betekenis, die teruggaat op het Latijnse woord campus (in de betekenis slagveld), is kamp een de-woord.

In hertenkamp treffen we kamp aan in een derde betekenis, namelijk stuk grond, veld of akker. In die betekenis, ontleend aan Latijn campus (in de betekenis veld), is kamp eveneens een de-woord. Weliswaar is ‘de kamp’ zelf verouderd, maar samenstellingen als graskamp, koekamp en – de bekendste – hertenkamp zijn nog wel gangbaar. Volgens de naslagwerken zijn deze samenstellingen met ‘kamp’ in de betekenis ‘veld’ vooralsnog allemaal de-woorden.

Door de veroudering van ‘de kamp’ weten veel taalgebruikers echter niet meer dat kamp in hertenkamp een ander woord is dan kamp in leger- en tentenkamp. Daarom is er in de praktijk toch vaak sprake van het hertenkamp in plaats van de hertenkamp. Door die taalpraktijk is de lezerskritiek in elk geval wel te begrijpen.

Peter-Arno Coppen en Ton den Boon helderen grammaticale geschillen, etymologische enigma’s en andere taaltwijfels voor u op. Ook een taalvraag? Mail peter-arno.coppen@ru.nl of tdb@taalbank.nl.

Wilt u iets delen met Trouw?

Tip hier onze journalisten

Op alle verhalen van Trouw rust uiteraard copyright.
Wil je tekst overnemen of een video(fragment), foto of illustratie gebruiken, mail dan naar copyright@trouw.nl.
© 2023 DPG Media B.V. - alle rechten voorbehouden