Review
Documentair beeld van het naoorlogse Vlaanderen
'Holleweg', de nieuwe roman van Jef Blancke, heeft iets van een docudrama. Op filmische wijze geeft Blancke een tijdsbeeld van het naoorlogse Vlaanderen. Zo getrouw mogelijk ensceneert hij de ontwikkeling van een exemplarisch bevrijdingskind, Bertje de Geest.
Hoewel de belevenissen van Bertje, zijn vader, moeder, vrouw en de dorpsgek eerder documentair vastgelegd worden dan verteld, zijn hun verhalen aangrijpend. De personages vertellen over hun levensloop alsof ze de maker en lezer van het boek bekentenissen doen: ,,Op een avond toen Jan bij mijn zus logeerde, heb ik de fles jenever aan de mond gezet en ben met mijn ziel onder de arm en al mijn verdriet tussen mijn benen naar de stad afgezakt en draaide enkele rondjes mee in de carrousel d'amour van de rosse buurt van het Noordstation'.
De aard van de mensen die Blancke portretteert, toont hij in vele, vaak grappige dialogen - het boek bestaat voor ongeveer een kwart uit directe rede. Er ontstaat een beeld van mens, huis, dorp, familie en geschiedenis door de weergave van shots, met af en toe wat commentaar van een krakende voice over: ,,In haar stoel bij het raam zat ze naakt met Jan in haar armen en zong haar wiegeliedje. Roestbruin bloed druppelde langs haar dijen. Nooit schilderde iemand een droeviger moeder met kind'.
Ook de vorm van het boek doet denken aan een film. 'Holleweg' oogt als een aaneenschakeling van opnames. Op nagenoeg elke twee bladzijdes staat een witregel. De titelloze stukken beginnen met zinnen als 't Jaar 1947', 'Nooit gaf ik de Rosse een postzegel' 'Een gatenkaas, zo omschreef de dokter de foto's die hij van ma's hersens had gemaakt'. Wat de scènes bindt, is de hoofdpersoon Bertje. Hij staat voor alle personen die zich losmaken van hun oorsprong, en voor de generatie van de wederopbouw.
Blancke geeft Bertjes verhaal rauw weer: ,,Toen het slachtoffertje zich omdraaide om te raden wie van haar speelkameraadjes de bal achter de rug verstopt hield, wankelde ze even, tot ze als neergemaaid met bloedend hoofd neerstortte. 'La balle' bleek een kogel van 7,69 mm die haar achterhoofd had doorboord, als een kostbare diamant glinsterde het puntje van het projectiel in de bovenhoek van haar rechteroog'. De gebeurtenissen lijken daardoor reëler en de tragedies -zoals die van zijn jongste zusje dat tijdens een balspel door een schot om het leven komt- komen door hun kale en bijna terloopse vermelding harder aan. Het maakt 'Holleweg' tot een krachtig document.
