Reflection
Regie: Valentyn Vasyanovych
Met Roman Lutskyi, Nika Myslytska en Andrii Rymaruk
★★★★
Het is geweldig dat, inhakend op de actualiteit, het Oekraïense drama Reflection versneld de filmtheaters bereikt. Mooi is ook de geste om de opbrengst van de film te doneren aan de Oekraïense filmmakers die naar verluidt nog steeds in Kiev zijn. Ze leggen de oorlog vast, zoals te zien op de Facebookpagina van producent Vladimir Yatsenko. Ook een van de acteurs is actief op het socialemediaplatform: Andrii Rymaruk die in de film vecht tegen de Russen, en dat nu, in het echte leven, ook doet. De Oekraïense acteur heeft een achtergrond als militair.
Reflection, dat afgelopen jaar in première ging in Venetië, speelt in 2014, tijdens de Russisch-Oekraïense oorlog. De film drukt je meteen met de neus op de feiten: deze gruwelen begonnen dus al acht jaar geleden. De Oekraïense chirurg Serhiy, sterk gespeeld door Roman Lutskyi, draait overuren in het ziekenhuis. De ene na de andere gewonde komt binnen. Mijnontploffingen. Op het moment dat hij besluit naar Donetsk te gaan, de conflictzone in Oost-Oekraïne, wordt hij door Russische strijdkrachten in de kraag gegrepen.
Waar de film heel goed in slaagt, is een moderne wereld tonen, een wereld die we allemaal kennen, met laptops en smartphones, drones en 3d-printers en paintballende kinderen, en dat leven langzaam laten verdwijnen. Het is een beweging van licht naar donker, zelfs totale duisternis. Serhiy wordt door de Russen vastgebonden, gemarteld en gedwongen nieuwe gevangenen te onderzoeken en lijken af te voeren. Dit is marteling en moord, nu, in Europa. Het voertuig met de tekst ‘Humanitaire Hulp van Russische Federatie’ blijkt een verbrandingsoven te zijn. Hoe kan Serhiy in deze hel het lichaam van een soldaat die hij kent, redden?
Afschuwelijke Russische moordmachine
Wonder boven wonder komt de chirurg weer vrij, bij een uitruil van gevangengenomen Oekraïners en separatisten, maar het witte winterlicht doet pijn aan z’n ogen. Hoe kan hij ooit weer normaal functioneren? De Oekraïense regisseur Valentyn Vasyanovych sprak voor zijn aangrijpende drama met overlevenden, onder wie Stanislav Aseyev die ook een boek schreef over zijn ervaringen: In Isolation - Dispatches from Occupied Donbas.
Het is een afschuwelijke Russische moordmachine die we in Oost-Oekraïne aan het werk zien, maar dat niet alleen. Het gaat ook over de tijd erna, met PTSS. En over kinderen die treuren om geliefden die zijn verdwenen. Serhiy’s dochter gooit een kinderbijbel in het vuur.
Reflection is vanaf vandaag te zien in de filmtheaters.
