Review
De weerstand van de schil, de zachtheid van het vlees
In 'De delicatesse' raakt een Franse meesterproever in een opgewonden en euforische stemming door de herinnering aan een lekkernij uit zijn jeugd. Hij ligt in zijn slaapkamer, heeft de dood aangekondigd gekregen en wordt gedurende twee dagen beziggehouden door de zoektocht naar deze ene smaak, die hij is vergeten. De jonge Franse schrijfster Muriel Barbery beschrijft uitgebreid hoe de fijnproever zijn geheugen aftast; de sensaties die hij daarbij opdiept zorgen ervoor dat het water je in de mond loopt.
Zijn herinneringen aan honingkoek, spuitwater uit Tanger, sardines gegrild door zijn grootvader, sorbets, hartjes van jakobsschelpen en de tomaten van tante Marthe zijn ontstellend precies: ,,De weerstand van de gespannen schil, alleen maar een beetje, net genoeg, de zachtheid van het vlees, van de likeur met pitjes die uit de mondhoeken druipt en die je afveegt zonder vrees je vingers te bevuilen, dat vlezige bolletje dat in ons stromen natuur uitstort: dat is tomaat, dat is het avontuur.' Barbery schrijft wollig, maar heerlijk wollig. Zinnen beslaan rustig meer dan een halve bladzijde zonder een wazig beeld op te leveren. Hier denkt een jongere collega-criticus terug aan de eerste ontmoeting met de kook-paus: ,,Geïrriteerd, op de rand van een zeer slecht humeur, bijna van zelfverachting omdat hij zich in zo'n naargeestig gezelschap bevindt, slaat hij zijn donkere ogen vragend naar mij op. Ik schraap mijn keel, geterroriseerd van angst en met een rode kleur van verwarring, omdat deze sorbet me aan veel doet denken, maar niet aan dingen die ik kan zeggen in dit concert van hoogdravende zinnen, in dit parterre van eetlustige strategen (...)' De kok is een van de mensen uit de omgeving van de stervende die hun gedachten over hem laten gaan. Ook de zwerver op de hoek, zijn kleindochter, het Venusbeeld in zijn werkkamer en de conciërge onderbreken het relaas van zijn herinneringen aan maaltijden, gerechten en smaken. Hun gedachte flarden maken deze benijdenswaardige hoofdpersoon tot een driedimensionale man, een eigenzinnige estheet die zijn vrouw prijst alsof zij een decoratief object is, die zich vader noemt van zijn oeuvre en niet van zijn kinderen en die daarover spijt noch schaamte voelt. Een fijnproever die je zijn eetsensaties laat meebeleven. Tot groot genoegen.
