De veelzijdigheid van ontwerper Thierry Mugler: sprankelende sterrenkleding en dierlijke inspiratiebronnen

Bij Thierry Mugler gaan mode en theater naadloos in elkaar over. Meteen in de eerste expositieruimte van de Rotterdamse Kunsthal wordt duidelijk waar hij voor kiest: mode ís theater. Via een hologram verschijnt uit de as van een verbrande japon de dansende geest van Macbeth. Mugler ontwerpt regelmatig voor het toneel en in de zes expositiezalen vermengt theaterdramatiek zich met zijn mode. Pailletten, kralen, veren en andere opsmuk zijn rijkelijk verwerkt in de ruim 150 opgestelde mode-items.

Vanaf de jaren zeventig nam een nieuwe groep modeontwerpers de Parijse catwalk over. Niet langer waren de gevestigde couturiers toonaangevend, de mode-industrie keek naar deze frisse, vernieuwende ‘créateurs’. Thierry Mugler was één van hen. Ook de modebladen verlegden hun focus naar deze designers en in Nederlandse tijdschriften kreeg Mugler een ereplaats in de rubrieken ‘Nieuws uit Parijs’. Samen met enkele andere ontwerpers, onder wie Claude Montana, bepaalde Mugler het modebeeld. Zij waren het roerend eens over welke kant het silhouet op moest in die tijd: een verbrede schouderlijn waardoor de taille nog smaller lijkt en die de elegante vrouwelijkheid uit de jaren vijftig laat herleven.

Extra heupaccenten

Precies aan dat silhouet houdt Mug­ler zich vervolgens vast. In de tentoonstelling zijn talloze latere ontwerpen te zien met deze overdreven vrouwelijke en tegelijkertijd krachtige vormen. Op allerlei manieren maakt hij van de vrouw een afstandelijk, ongrijpbaar wezen. Zijn strakke mantelpakjes krijgen extra heupaccenten door geraffineerde toevoegingen; theatrale mantels, chique hoeden en hoge hakken maken de draagsters extra mysterieus. Hoewel Mugler elementen rechtstreeks uit de sekswereld lijkt te lenen zoals latex, lak­leer en zweepjes, worden de outfits nooit ordinair.

De ijskoninginnen, buitenaardse insecten en futuristische stripfiguren zijn ronduit magnifiek gemaakt. De coupe met scherpe lijnen en rondingen is verbluffend knap verwerkt en de toegevoegde versieringen zijn overweldigend en zeer divers. Mugler vertelde bij de opening dat hij altijd samenwerkt met uiteenlopende professionals, van metaalconstructeurs tot borduurwerkers. Hij is nog steeds onder de indruk van alle toewijding en het exquise handwerk dat er in zijn ontwerpen is gestoken.

Tot 2001 presenteerde Mugler 57 prêt-à-porter collecties. Tussen 1992 en 1999 maakte hij ook zeven haute couture collecties. De door elkaar opgestelde stukken verraden niet tot welke richting ze behoren. Beide zijn spectaculair en ‘over the top’. Naast de enerverende showpieces staan enkele meer draagbare sets, voor vrouwen én mannen. Die werden gretig omarmd door de confectie-industrie. Toenmalige Hollandse winkelformules zoals Fooks en Mac&Maggie leunden bijvoorbeeld sterk op dergelijke ontwerpen.

Shows zijn entertainment

Zijn modeshows brengt hij als entertainment, als spektakels. Meerdere modellen dansen tegelijk over de catwalk. Ze hebben een poedel aan de lijn of duwen elkaar speels bijna het podium af. Vandaag kijken we daar niet meer van op, maar zo’n veertig jaar terug doorbrak dit de gewijde sfeer die normaliter om modeshows hing. Net als veel collega’s laat hij beroemdheden en supermodellen meelopen waardoor mode en showbusiness één worden.

Op de expositie staat ook een spraakmakende ‘platgeslagen motorfiets’ outfit die een rol speelt in een bombastische videoclip van George Michael. Het lijkt of het model tegen zo’n stoer rijwiel is aangelopen waarbij het stuur uit haar heupen steekt en de spiegels boven de schouders uitsteken. David Bowie, Lady Gaga en recent Beyoncé, droegen in verhalende clips en tijdens optredens geregeld zijn kleding. Zo smelten ook hier drama en mode samen.

De sprankelende sterrenkleding, futuristische vrouwen en dierlijke inspiratiebronnen, tonen de veelzijdigheid én de ongrijpbaarheid van Mugler. Ondanks de lofzang op zijn vernieuwende modebenaderingen blijft helaas onduidelijk hoe hij tot zijn ontwerpen komt. Het handjevol schetsen en snapshots geven geen inzicht in zijn ontwerpproces of inspiratiebronnen. Mugler presenteert niet alleen de vrouw als een mysterie maar ook zichzelf. Zou daarom in de tentoonstelling én in de kloeke catalogus zijn geboortejaar ontbreken?

Thierry Mugler Couturissime, Kunsthal Rotterdam, t/m 8 maart. www.kunsthal.nl. Er geldt een toeslag van €2,50 per bezoeker. Vanwege de verwachte drukte gelden er timeslots. Catalogus: 79 euro.

★★★★☆

Lees ook:

Alle 13 goed: mode voor een milde herfst

Omdat het najaar steeds milder lijkt te worden, komen er naast gewatteerde winterjassen veel capes en omslagdoeken tevoorschijn. De kleuren zijn opvallend vrolijk voor het winterseizoen. Én, blijkbaar is er ook een wonderlijke trend die we gerust verhullend mogen noemen.

Mode en dans gaan hand in hand, laat Kunstmuseum Den Haag zien in vrolijke expositie

Van tutu tot hoodie: mode en dans beïnvloeden elkaar. Het Kunstmuseum in Den Haag maakte er een vrolijke expositie over: ‘Let’s Dance’.