De toekomstvisioenen van De Speld zijn vaak net iets te voorspelbaar uitgewerkt

De Speld Theater
regie: Leopold Witte
★★★

“Een confettikanon aan satirische scènes”, belooft de aankondiging. Na vijftien jaar het dagelijks nieuws becommentarieerd te hebben met komische artikelen en filmpjes, waagt de populaire site De Speld zich aan een theatervoorstelling. Het resultaat, gepresenteerd onder de simpele maar doeltreffende titel De Speld Theater, roept gemengde gevoelens op. De scènes zijn in de basis meestal goed bedacht, maar de uitwerking is vaak net iets te voor de hand liggend.

Rode draad van de avond vormt de toekomst. Vier geschoolde acteurs – Anne Lamsvelt, Xander van Vledder, Alex Hendrickx en Linde van den Heuvel – spelen sketches waarin onze toekomst, geheel in de geest van De Speld, zowel kritisch als met humor bezien wordt. Dat gaat van de uitvinding van vrouwelijk zaad tot de inrichting van een nieuwe ark van Noach.

Het ministerie van zekerheid

Het heden klinkt doorgaans sterk door in deze kluchtige toekomstvisioenen. Neem de terugkerende scènes op het ‘ministerie van zekerheid’. Een consultant die zonder dat hij het zelf doorhad minister blijkt te zijn geworden (Van Vledder) straft daarin op brute wijze burgers af die zich niet aan de regels hebben gehouden. Vervolgens weigert hij verantwoordelijkheid te nemen. Zijn ambtenaren wijzen hem er gedurig op dat een nieuwe ‘affaire-Rybert’ voorkomen moet worden.

Er is ook een belangrijke rol weggelegd voor technologie. Een computermodel – het bestaande taalalgoritme GPT-3 – projecteert steeds het nummer en de titel van een scène op een groot scherm. Die ‘moeten’ de acteurs dan spelen. De volgorde is, zo wordt ons verteld, precies afgestemd op de verwachtingen van het publiek, met een perfecte grapdichtheid en op het juiste moment een lied.

Het lijntje rond GPT-3 is een typisch voorbeeld van zo’n net iets te voorspelbaar uitgewerkt idee. De rol van technologie in ons bestaan is zeker een urgent thema, maar krijgt in de handen van de makers van De Speld Theater een hoog Star Trek-gehalte. De inhoud voelt actueel, maar de vorm is ouderwets. De lege taal van lifestylecoaches en managementgoeroes wordt in het lied Wie ik echt als persoon ben weliswaar lekker vet geparodieerd, maar ook dat is al iets te vaak gedaan.

Een uitzondering vormt de sketch Redden of verzuipen, waarin de vier acteurs een stel 17de-eeuwse regenten nabootsen, die met zwaar bekakt accent bediscussiëren welke Nederlandse steden gered moeten worden van de zeespiegelstijging. Dit is spot-on satire zoals we van De Speld gewend zijn, maar waarvoor vooralsnog de site dus de betrouwbaarste bron blijft.

De Speld Theater is nog tot en met juni 2022 te zien in het theater. Meer informatie en kaarten op speld.nl/theater.