De nieuwe show van Paulien Cornelisse is als comfortfood: rustgevend en troostrijk

Cabaret
Paulien Cornelisse
Aanstalten
★★★★

Paulien Cornelisse is de koningin van de kneuterigheid. In haar Volkskrant-columns staat vaak het kleine en huiselijke centraal. De directe omgeving wordt met enige spot, maar toch ook liefdevol geobserveerd.

In haar nieuwe voorstelling Aanstalten zet Cornelisse deze lijn succesvol voort. Ze bespreekt klein persoonlijk leed, verbaast zich over de Fältmal, een vreemdsoortig dekbed annex kledingstuk van Ikea, en geeft een praktijkdemonstratie van het Japanse tijdverdrijf Dorodango door live op het podium een modderbal voor ons te kneden. Hoewel de sfeer daarbij steeds gemoedelijk blijft, schroomt Cornelisse in haar vijfde cabaretsolo ook niet om soms even sarcastisch uit de hoek te komen, bijvoorbeeld wanneer ze het over de populaire coronahobby puzzelen heeft, die aan haar duidelijk niet besteed is.

Sowieso speelt corona een belangrijke bijrol in dit programma. De pandemie creëerde bij de 46-jarige cabaretier en schrijfster, net als bij zoveel anderen, een gevoel van passiviteit. Dit bracht haar dan weer op het woord ‘aanstalten’. Dat vat precies wat er gebeurt in zo’n situatie waarin weinig kan en mag: je maakt aanstalten tot iets, zoals het alfabetisch ordenen van je kruidenrekje, maar uiteindelijk komt het er toch niet van.

Waarom heeft de een het over ‘aarde’ en de ander over ‘grond’?

Het is natuurlijk typisch Paulien Cornelisse om in te zoomen op zo’n woord als ‘aanstalten’ en dat vervolgens binnenstebuiten te keren. Dit soort analyses werken vaak erg op de lachspieren. Waarom heeft de een het over ‘aarde’ en de ander over ‘grond’? Cornelisse vermoedt dat het iets te maken heeft met de herkomst van de taalgebruiker.

Als Cornelisse zo met humor een stukje van de werkelijkheid duidt, is ze op haar best. Het is de combinatie van een scherpzinnig oog voor alledaagse details en een kinderlijke houding van verbazing, die ontwapenend werkt. Wanneer Cornelisse vanuit die kleine observaties de stap maakt naar meer algemene levenslessen, blijft ze helaas iets teveel steken in clichés. Dat we ons moeten verzoenen met de imperfectie en incompleetheid van het bestaan, is weliswaar een troostende, maar ook een nogal afgezaagde boodschap.

Het publiek lijkt dit overigens weinig te kunnen schelen. Met haar innemende podiumpersoonlijkheid en door consequent in te spelen op het alledaagse en herkenbare, pakt Cornelisse de zaal volledig in. Aanstalten zou je daarmee een vorm van comfort theatre – troostend theater, naar analogie van comfort food – kunnen noemen. Het is een avondje uit waar je vooral rustig en blij van wordt, perfect voor na een dag hard werken, of wanneer je even het grote wereldleed wilt vergeten.

Tour t/m begin juli 2022, pauliencornelisse.nl

Lees ook:
Van grofgebekt tot intiem en ironisch: cabaret om naar uit te kijken volgens onze recensent

Cabaretiers en kleinkunstenaars staan te trappelen in de coulissen. Veel uitgestelde premières zijn binnenkort eindelijk te zien. Waarschijnlijk. Op welke voorstellingen verheugt cabaretrecensent Ivo Nieuwenhuis zich?