De nationale tv-avond zal er een vol emotie zijn

Het moet geen loodzware avond worden, maar te veel entertainment kan ook niet. Hoe maak je een benefietprogramma over een ramp waarbij tienduizenden mensen zijn omgekomen?

Het zal woensdagavond een avond vol emotie zijn in de studio. Die voorspelling durft NPO-manager Remco van Westerloo wel te maken. Deze ramp raakt Nederland op een andere manier dan de oorlog in Oekraïne of de aardbeving in Pakistan. Deze ramp voelt vanaf het eerste moment dichtbij, omdat veel Nederlanders familie hebben in Turkije.

“Er komen veel direct betrokkenen aan het woord en er zijn optredens van mensen die familieleden zijn verloren”, zegt Van Westerloo. “Verwacht dus geen gezellige sfeer. Maar de regie is in handen van een groep presentatoren die ervaren is en hiermee weet om te gaan. Deze ramp is echt anders. Door de grote Turkse en Syrische gemeenschap in Nederland liggen de verhalen hier voor het oprapen.”

Entertainment is een te groot woord

Toch, hoe groot de ramp ook is, een televisieavond is niet te vullen met alleen leed. Het gaat om de balans tussen journalistiek en wat Van Westerloo ‘gepaste afleiding’ noemt. “Want entertainment is een te groot woord. We hebben vier keer een gepast muzikaal intermezzo dat altijd gerelateerd is aan de ramp.

“Vorig jaar hadden we de Oekraïne-actie. Die zal een beetje het model zijn voor woensdagavond. Toen hadden we een informatieve tafel voor de gesprekken. Dat is in een talkshowsetting. En je hebt een deel in het Beeld & Geluid-gebouw. Daar zitten de BN’ers en politici die de telefoontjes aannemen. Daarbij komen nog reportages vanuit het land waarbij we naar de Turkse en Syrische gemeenschap in Nederland gaan. Zo probeer je een informatieve avond te creëren, zodat het niet alleen maar ellende is.”

Zo’n nationale actie met een avondvullend programma op televisie, is dat nog wel van deze tijd? Tien jaar geleden was er een tv-avond voor Syrië, waar slechts 350.000 Nederlanders naar keken. Ook de opbrengst viel met 5 miljoen euro tegen. Na Syrië volgden nog diverse andere Giro 555-acties, voor onder meer Sulawesi, Beiroet en Nepal, maar niet met avondvullende televisieprogramma’s. Tot Oekraïne vorig jaar. Het programma op de publieke omroep en bij de commerciële zenders trok gemiddeld 1,8 miljoen kijkers en in totaal zamelde Giro 555 ruim 178 miljoen euro in.

Nederland geeft gul

Van Westerloo: “Door de jaren heen is gebleken dat Nederlanders op dit soort momenten een groot gevoel van saamhorigheid en veel empathisch vermogen hebben. Nederland geeft bij dit soort acties relatief veel meer dan vergelijkbare acties in het buitenland. Daarom keren deze tv-acties steeds terug. Het levert iets op.”

Bij nationale inzamelingen bestaat er altijd twijfel over de vraag of het geld wel goed terechtkomt. “De kritische kijker nemen we zeker serieus”, zegt Van Westerloo. “Tijdens de uitzending is het niet alleen emotie, maar ook kritische journalistiek. We besteden dus ook aandacht aan onderwerpen als: wat gebeurt er met het ingezamelde geld?”

De NPO is de enige zender die de inzamelingsactie volledig uitzendt. De commerciële zenders schakelen tijdens reclameblokken live over voor tussenstanden. Rond 22.15 uur gaan RTL4 en SBS6 live over naar de studio voor de einduitslag van de avond.

Die einduitslag is geen maatstaf voor succes. “Natuurlijk is geld een manier om succes te markeren, maar dat is meer aan Giro 555 om die beoordeling te maken. Ook kijkcijfers zijn van ondergeschikt belang. Wij zijn tv-makers en willen hieraan bijdragen met een mooie gebalanceerde uitzending. Dat valt niet uit te drukken in kijkers of euro’s.”

Woensdag 15 februari, NPO 1, 20:30 - 22:15: Help Slachtoffers Aardbeving

Presentator: Chantal Janzen. Jeroen Pauw en Eva Jinek leiden de gesprekken aan tafel. Fidan Ekiz is tafeldame. Hila Noorzai, Wendy van Dijk en Herman van der Zandt doen verslag van het verloop van de actie.

Lees ook:

Deventer rouwt om Furkan Kazci: ‘Zonder afscheid weg uit ons leven’

De inwoners van Deventer volgden gespannen het nieuws over hun eigen Furkan Kazci. De impact van zijn verlies is enorm.