De leerlingen van Coosje Wijzenbeek moesten kunnen strijken, maar bovenal gelukkig zijn

“Coosje was veeleisend en dat werkte bij mij goed”, zei Janine Jansen ooit over ’s Nederlands grootste vioolpedagoge. “Ik heb zoveel geluk gehad. Niet alleen dat aangeboren talent heeft me gebracht waar ik nu sta.”

Generaties aan jonge viooltalenten studeerden net als Jansen bij de strenge maar geliefde Coosje Wijzenbeek – aan de conservatoria van Den Haag en Amsterdam, maar ook in haar thuisstudio in Hilversum.

‘Een violistisch gemiddeld talent’

Wijzenbeek kwam uit een muzikaal nest en kreeg zelf les van vioolgrootheid Davina van Wely. Vroeg in haar carrière speelde ze in het Radio Filharmonisch Orkest, waar haar nichtje Nadia later concertmeester werd. Toch was ze naar eigen zeggen ‘een violistisch gemiddeld talent’.

“Maar ik heb wel een echt pedagógisch talent”, zei ze eens. “Ik gaf al les op m’n twaalfde, ook aan mensen die drie keer zo oud waren als ik, en ze deden allemaal wat ik zei.”

Ze kon overkomen als een strenge tante. Bijvoorbeeld wanneer ze uitlegde waarom intensieve vioollessen al op jonge leeftijd nodig zijn: “Het is ontzettend belangrijk om structuur en discipline aan te brengen. Mensen denken ‘dat is zielig, die kindjes moeten buiten kunnen spelen dus tien minuutjes per dag is wel genoeg’. Nou, dat is natuurlijk niet zo.”

Maar ze was niet alleen hard; ze verdiepte zich in haar studenten. “Ik probeer bij ieder kind in te schatten wat er in zit, en dan bedenk ik allerlei strategieën om te proberen dat eruit te krijgen.” En wanneer een leerling fouten maakte, gaf ze ‘ongezouten kritiek, maar altijd met een oplossing erbij’.

Ze hield van ambitie, maar ze wilde geen torenhoge verwachtingen op kinderen projecteren. Zo moesten de 6 tot 19-jarige talenten in haar ensemble The Fancy Fiddlers kunnen strijken, maar ook gelukkig zijn. Dat, vertelde ze, is eigenlijk de essentie.

Lees ook:

‘Geef jonge musici tijd om zich te ontwikkelen’

Altijd een blik die gretigheid verraadt, haar dat van links naar rechts zwiept als ze de moeilijkste noten temt: violiste Janine Jansen (41) speelt alsof haar leven ervan afhangt. Maar ze heeft het aantal concerten gehalveerd. ‘Het moest rustiger worden in mijn lijf en mijn hoofd.’