null Beeld

ColumnKelli van der Waals

De boodschap van Eva Vlaardingerbroek was even synthetisch als haar video

Kelli van der Waals

Had Eva Vlaardingerbroek een filter gebruikt, voor haar filmpje dat dinsdag viraal ging? De voormalige FvD’er, die momenteel internationaal carrière maakt als complotdenkende opiniemaker, zag er synthetisch uit onder haar blonde lokken. Ze had lichtgevend turquoise ogen, de kaaklijn van een animefiguur en de wimpers van een Disneyprinses – precies de smaak van de doelgroep, stel ik me zo voor.

Haar boodschap was al even synthetisch. Afgeleverd in het Engels, vanwege die internationale carrière (Vlaardingerbroek verscheen in de show van de conservatieve Tucker Carlson op Fox News en is een van de slechts 185 mensen die op Twitter door Jeff Bezos gevolgd worden). Ze zet de boeren neer als slachtoffers die ‘het verliezen van de overheid’ én helden die met hun ‘moedige protesten’ vechten voor ‘onze vrijheid’. Zonder overigens te benoemen waar dat ‘onze’ naar verwijst – de internationale gemeenschap die ze in het Engels toespreekt?

Vlaardingerbroek lamenteert dat de boeren vrezen de steun van het volk te hebben verloren, ‘hetzelfde volk dat ze elke dag van voedsel voorzien’. De populariteit van de BBB in de peilingen suggereert toch iets heel anders, maar beelden van een stormachtige lucht boven onschuldige hooibalen en een boer onder schot van een politieagent moeten haar punt tenminste gevoelsmatig onderstrepen.

Twitterende boeren zagen hun gelijk

Miljoenen mensen keken het filmpje sinds Vlaardingerbroek het een dikke maand geleden op Twitter zette, met de aansporing haar verhaal alsjeblieft te delen: ‘De Nederlandse boeren hebben dringend steun nodig.’ Deze week reageerde zelfs Elon Musk: ‘This is messed up and will not make a difference to climate!’ Nu heeft Musk noch Vlaardingerbroek enige expertise op dit vlak, maar twitterende boeren zagen in deze persoonlijke steunbetuiging van Musk een bewijs voor hun gelijk.

Zo heeft de aandachtsdorstige Vlaardingerbroek een rode zakdoek omgeknoopt (zie haar Twitter-profielfoto) en de boeren-ophitsing een internationale draai gegeven, vlak voor de protesten van komende zaterdag. We hebben de laatste jaren al vaker gezien wat een gevaarlijke reikwijdte en impact zulke inhoudelijke leegte kan hebben.

‘Van meet af aan een afschuwelijk slecht idee’

Onlangs schreef de gelauwerde gamedesigner en hoogleraar Ian Bogost een artikel met de kop ‘Het tijdperk van sociale media komt aan zijn einde’. Daarin legt hij uit hoe het zo verkeerd kon gaan met sociale media: zij maakten van de connecties die we online hadden gelegd (met vrienden, familie, collega’s) een soort uitzendkanaal. Een wereldwijd kanaal, waar iedereen kon zeggen wat hij wilde tegen wie dan ook. ‘Plotseling zagen miljarden mensen zichzelf als beroemdheden, opinieleiders en smaakmakers.’

En de crux: iedereen had daarmee ook het gevoel dat ze het verdienden om naar geluisterd te worden, en dat de beteugeling daarvan gelijk stond aan censuur of onderdrukking. ‘Van meet af aan een afschuwelijk slecht idee,’ schrijft Bogost. Het succes van Vlaardingerbroek laat zien waarom. De titel van Bogosts stuk mag van mij wel bewaarheid worden. Laat hier maar gauw een eind aan komen.

Swipen & klikken - Kelli van der Waals bespreekt opvallende trends en discussies in online media. Eerdere columns vind je hier.

Wilt u iets delen met Trouw?

Tip hier onze journalisten

Op alle verhalen van Trouw rust uiteraard copyright.
Wil je tekst overnemen of een video(fragment), foto of illustratie gebruiken, mail dan naar copyright@trouw.nl.
© 2023 DPG Media B.V. - alle rechten voorbehouden