Dorian
Het Nationale Ballet, Junior Company, ISH Dance Collective
Dans ★★ Muziek ★★★★
De klassieke lijnen van de perfecte arabesk naast uitzinnige dynamische breakdancemoves: ballet en hiphop doen het prima naast elkaar. Junior Company van Het Nationale Ballet en hiphopdansgroep ISH Dance Collective hebben elkaar de afgelopen jaren als beste kompanen gevonden. In eerdere familievoorstellingen rond aansprekende sprookjesverhalen (Narnia, Grimm), clashten de stijlen soms keihard, maar beide gezelschappen haalden het beste in elkaar naar boven.
Bij Dorian, naar Oscar Wildes roman The Picture of Dorian Gray uit 1891, zijn voor het eerst solisten van Het Nationale Ballet betrokken en dat is jammer. Het lijkt wel of de eerder zo sprankelende speelsheid, luchtigheid en creativiteit van choreografen Ernst Meisner en Marco Gerris daarvoor moesten wijken. Anna Tsygankova is een prachtige ballerina, maar als love interest van hoofdpersonage Dorian zie je weliswaar een mooie klassieke statuur, we zien in haar rol geen gretigheid naar streetdancestijlen ingebed.
Tam en voorzichtig
Bij balletdanser Giorgi Potskhisvili als Dorian is er meer interactie met andere personages die uit de hiphophoek komen te bespeuren, toch zie je hem ook weinig fusion-fun beleven. Het maakt Dorian wat tam en voorzichtig, ondanks het feit dat alle registers qua vormgeving en massa-scènes worden opengetrokken. Zelfs het Balletorkest treedt aan, ook voor het eerst sinds de samenwerking, met een nieuwe compositie van het muzikale supertalent Joey Roukens.
De tamheid van Dorian heeft deels met de keuze voor het verhaal te maken. Geen sprookje om fantasierijk in te kleuren, maar een ‘serieus’ (en morbide) verhaal over de relatie tussen schoonheid en moraal. De obsessie met jong en aantrekkelijk zijn leidt tot de dood van degenen die Dorian liefheeft. Terwijl hij een aanbeden mooiboy blijft, laat zijn portret wel tekenen van morele teloorgang zien. Dit wordt mooi verbeeld door tekenaar Luca Andrea Stappers die het portret op een zijtoneel live bewerkt, wat met fraaie effecten op de achterwand wordt geprojecteerd.
Een verhaal met een, voor ons selfietijdperk, actueel thema. Dit wordt ook als zodanig in het programmaboekje geconstateerd, helaas blijft een originele uitwerking uit. Meisner en Gerris volgen de synopsis als invuloefening, waarbij ‘méér is beter’ als adagium dient en vooral wordt gekozen voor wat nogal voor de hand ligt. Dorians verlokkingen vinden – waar anders – plaats in een rood-blauw verlichte nachtclubsetting, terwijl SM-achtige wezens om hem heen krioelen. Dorian kijkt zijn innerlijke monster in de bek door zich een weg te banen in een labyrint van woest rondrijdende spiegels die barsten vertonen. Alsof dat niet genoeg is, komt Dorian zichzelf ook nog eens tegen in de vorm van zijn ‘kopie’ (een mooie Robin Park) die hem spiegelt in zijn gedrag.
Geen geboren verhalenvertellers
Elke vierkante centimeter is ingevuld, het resultaat is amorf. In de groepsscènes lijkt de beweging in elkaar over te lopen. Doordat Meisner en Gerris zich in Dorian geen geboren verhalenvertellers tonen, is de vertelling lastig te volgen. Het ontbreekt de dans vaak aan intentie, waarbij hiphopdans zich uitbundig presenteert, maar vreemd genoeg toch raakt ondergesneeuwd. Daarentegen maakt Liam McCall uit de ISH-stal wél indruk met zijn vertolking van kunstminnaar Henry die Dorian tot aan de afgrond voert: skills én geloofwaardigheid gaan bij hem hand in hand.
Dat Dorian toch overeind blijft, komt op conto van de muziek. Componist Joey Roukens is verhalenverteller pur sang in alle mogelijke sferen en tempi. Via Roukens’ motieven leiden dirigent Karel Deseure en het wellustig spelende Balletorkest ons door de strubbelingen van de personages, allengs steeds meer verwrongen, zelfs thrillerachtig. Geweldig zijn de ronkende tête-à-têtes tussen orkest en elektronische geluidskunstenaar Rik Ronner. De compositie is een amalgaam van muziekstijlen dat aan een stuk door verrast. Van elegante strijkers tot brute cellopartijen, er wordt zelfs rumoer geslagen uit een stuk ijzer van de ijzerboer. Misschien kunnen Meisner en Gerris ook weer terug naar die bron: de pure vreugde uit de artistieke clash.
‘Dorian’ is op 17 mei nog te zien in Nationale Opera & Ballet. Daarna tournee t/m 16 juni. Info: operaballet.nl
Lees ook:
Hiphoppende dwergen? Niets is te gek in deze fantasierijke dansvoorstelling
‘Grimm’ speelt in een sprookjesbos waar klassiek ballet en urban dance als vanzelfsprekend samengaan. Een meute sprookjesfiguren bevolkt deze donkere en wrede familievoorstelling. Zeg Roodkapje waar ga je henen? En is dat Doornroosje? Deze en andere figuren uit de sprookjes van de gebroeders Grimm komen voorbij in de zinderende familievoorstelling van de Junior Company van Het Nationale Ballet en urban danstheatergroep ISH.