‘Cast’ maakt satirisch (vega)gehakt van de hypercorrectheid in de cultuursector

Het leven van een gender- en intimiteitscoördinator is vast niet gemakkelijk. “Ik weet wat jonge vrouwen nodig hebben”, zegt Kiki Franken bij een castingbureau in de nasleep van een #MeToo-kwestie. “Ja, rollen”, zegt casting-director Helen. “Nee, veiligheid.”

Het is lachen met de nieuwe NTR-comedyserie Cast, die satirisch (vega)gehakt maakt van de nieuwe hypercorrectheid in de media- en cultuursector. Ze leggen hun vergrootglas op de ravage ná zo’n #MeToo-mediastorm.

Niet dat scenarioschrijvers Ilse Warringa (De luizenmoeder) en Niek Barendsen (Nieuw zeer; Welkom in de Gouden Eeuw) grensoverschrijdend gedrag prima vinden, het komt heus wel kritisch aan bod. Ze weten alleen een domein waarin je op eieren moet lopen weer lekker te verstoren. Net zoals De luizenmoeder deed met juf Anks goedbedoelde maar keihard racistische grappen.

‘Vieze vuile pedo’ op de muur

Het verhaal begon in de eerste aflevering vorige week met een knal. ‘Vieze vuile pedo’, was er op de muur gekalkt bij castingbureau Van Leeuwen, nadat oprichter Louis van Leeuwen (Gijs Scholten van Aschat) met twee jonge actrices tot in een hotelbar was gekomen – of was het toch een hotelkamer?

Het bureau wordt overal gecanceld. Van Leeuwen zelf is foetsie, maar zijn medewerkers Helen (Jacqueline Blom) en Mike (Michiel Nooter) zitten met de schuldeisers. De snelle manager Tom de Koning (Lykele Muus) stelt een commerciële doorstart voor onder de nieuwe naam Cast is Koning, waarbij opdrachten voor Hoogdravend Toneel moeten plaatsmaken voor reclame.

De twee brommende professionals krijgen wel meer te slikken dan lage cultuur. Naast Naomi die ‘de socials’ doet is daar dus Kiki (Claire Bender), de strakke, humorloze gender- en intimiteitscoördinator. Met haar is het ‘op eieren lopen’ helemaal moeilijk. Alhoewel… de schrijvers tikken sommige eitjes expres hard kapot. Zo wordt er later in de serie bijvoorbeeld hartstochtelijk gezoend door twee acteurs die zich eerder nog op de set ‘onveilig’ voelden om hun verplichte filmzoen.

Mensen met een baarmoeder versus prostaatbezitters

Andere kwetsbare ‘eieren’ worden overdreven zorgvuldig gespaard. Voor een Willem van Oranje-rol moeten ook mensen van kleur, vrouwen en mensen met ‘een lengtebeperking’ gecast worden. Een campagne over huiselijk geweld sluit zwarte vrouwen dan weer uit. “Die kun je niet casten hierbij, dat is stigmatiserend”, zegt Kiki.

Wanneer zij vrouwen ‘mensen met een baarmoeder’ wil noemen en mannen ‘prostaatbezitters’, praat ze zich totaal klem. Zeker als blijkt dat ze in haar privéleven haar grenzen helemaal niet goed aangeeft. Kortom: geestige taal bedenken voor die zoekende mensen is wel aan Barendsen en Warringa besteed.

Daarbij werkt het geweldig dat Cast ook echt een topcast heeft vol acteurs die onder eigen naam spelen. Pierre Bokma is Pierre, Mark Rietman is Mark, en dan hebben we Elise (Schaap), Maarten (Heijmans), Karin (Bloemen), Ima (Imanuelle Grives) ‘Beer’ (Birgit Schuurman), Ferry (Doedens), Leo (Alkemade), Stefano (Keizers)… je bent gek als je hier níet in zit. Overigens speelt cabaretier Saman Amini een glansrol als de cynische, introverte ICT’er Mehrdad.

Cast trekt het hypercorrecte antihokjesdenken en non-binairdenken bevrijdend ver door. Bij gebrek aan enige richtinggevende scheidslijn ontspoort de trein dan vanzelf.

Vijf keer per week schrijven Maaike Bos en Renate van der Bas columns over televisie.