Blootstelling
Zuid-Korea gaat Noord-Koreaanse overlopers testen op radioactieve straling na alarmerend rapport
Honderdduizenden Noord-Koreanen drinken mogelijk radioactief grondwater, waarschuwt een mensenrechtenorganisatie. Ook Zuid-Koreanen, Japanners en Chinezen lopen gevaar, door de smokkel van Noord-Koreaanse landbouwproducten.
De Noord-Koreaanse overloper heeft al tien jaar klachten. “In mei 2013 verloor ik mijn reuk en mijn smaak. Mijn hoofd werd wollig. Er was iets mis met mijn lichaam. Zelfs nadat ik in Zuid-Korea aankwam, kwam mijn reukvermogen niet terug. Mijn hoofd doet pijn”, vertelt hij anoniem in een deze week uitgebracht rapport van de Zuid-Koreaanse mensenrechtenorganisatie Transitional Justice Working Group (TJWG).
De Noord-Koreaan woonde voor zijn vlucht jarenlang in de buurt van Punggye-ri, een nucleaire testlocatie in een bergrijk gebied in Noord-Korea. Tussen 2006 en 2017 voerde het regime daar zes nucleaire testen uit: de laatste met de sterkste straling.
Door die testen zijn er zorgwekkende hoeveelheden radioactief materiaal in het grondwater terechtgekomen, waarschuwt TJWG. Tot een half miljoen mensen in de omgeving hebben dat water gedronken, schatten onderzoekers in het rapport. Ook vis en landbouwgoederen uit de noordelijke provincie Hamgyong zijn door het grondwater mogelijk besmet.
Negen testpersonen hadden afwijkingen
De Zuid-Koreaanse overheid kondigde vrijdag aan alle 881 Noord-Koreaanse overlopers te gaan testen die in een straal van 40 kilometer van de testlocatie woonden voor hun vlucht. De onderzoekers drongen daarop aan, in vet aangezette letters.
De onderzoekers baseren zich onder andere op twee radioactiviteitstesten op veertig overlopers, die de Zuid-Koreaanse overheid in 2017 en 2018 uitvoerde. Negen testpersonen van die groep hadden chromosomale afwijkingen. De radioactieve straling was bij een enkeling hoger dan 1000 millisievert (mSv), honderden keren hoger dan een normale blootstelling. Vanaf 100 mSv loopt het risico op kanker snel op.
Weggemoffeld
Het rapport staat vol met kritiek op de Zuid-Koreaanse overheid. Die zou al jarenlang op de hoogte zijn van de stralingsrisico's, maar zou die vakkundig hebben weggemoffeld.
Zo presenteerde het Zuid-Koreaanse ministerie de eerste testresultaten uit 2017 tijdens een informele persconferentie achter gesloten deuren. Alleen Zuid-Koreaanse journalisten mochten erbij zijn, buitenlandse journalisten waren niet welkom.
Toen het ministerie in 2018 nogmaals mensen testte, van wie de helft chromosomale afwijkingen vertoonde, kwam er geen persconferentie. Een politieke keuze, vermoeden de onderzoekers. “Er zijn zorgen dat die testresultaten uit 2018 expres zijn weggemoffeld, omdat gesprekken tussen Noord- en Zuid-Korea over de inter-Koreaanse top in Panmunjeom in april 2018 in volle gang waren.” Het trekken van zorgwekkend conclusies zou voor ‘publieke onrust’ zorgen, vermoeden de onderzoekers.
Populaire paddenstoel
Ook mensen uit Japan, China en Zuid-Korea lopen gevaar op blootstelling aan de straling, waarschuwen de onderzoekers. Dat komt omdat Noord-Koreaanse landbouwproducten regelmatig het land uit wordt gesmokkeld naar buurlanden. Vooral een speciale pijnboom-paddenstoel is populair: die groeit goed in het bergrijke gebied in Noord-Korea en wordt met veel winst in onder andere Japan verkocht.
In 2018 lag de Zuid-Koreaanse overheid onder vuur toen president Moon -Jae-in juist die paddenstoelen cadeau kreeg van dictator Kim Jong-un. De kwistige Moon besloot ze weg te geven aan vierduizend families, zonder de paddenstoelen te testen op radioactieve straling.
Vrijdag vuurde Noord-Korea nog vier kruisraketten af, maakte het Noord-Koreaanse persbureau KCNA bekend. “De internationale aandacht is bijna volledig gericht op het nucleaire programma en raketlanceringen”, schrijven de onderzoekers in het rapport. “Aandacht daarvoor is natuurlijk van enorm belang, maar het zou niet de mensenrechtensituatie in Noord-Korea moeten overschaduwen.”
Lees ook:
Het is extreem koud in Noord-Korea, en dat komt nog bovenop de schrijnende hongersnood
Eind januari was het -30 in Noord-Korea. De overheid waarschuwde toen voor de extreme kou, een signaal dat de bevolking vermoedelijk zwaar lijdt onder de temperaturen.
