Wie kan Erdogan verslaan? Turkse oppositiepartijen zijn het oneens over kandidaat

De Turkse oppositie maakt zich klaar voor de verkiezingsstrijd, maar om de zittende president en regeringspartij te kunnen verslaan, is eenheid nodig. Zes oppositieleiders voerden donderdagavond een rondetafeloverleg in een poging de krachten te bundelen. Een van hun leiders van de zogenoemde ‘Tafel van Zes’ zou het opnemen tegen president Recep Tayyip Erdogan en zijn AKP. Maar de vrijdag bleek dat de eenheid ver te zoeken was: het is inmiddels de ‘Tafel van Vijf’.

Erdogan en de AKP zijn al meer dan twintig jaar aan de macht op landelijk niveau. Tot op heden heeft de oppositie nooit een gevaar kunnen vormen voor hun positie. Nu Erdogan de presidents- en parlementsverkiezingen met een maand heeft vervroegd, duurt het nog maar twee maanden tot deze plaatsvinden. De oppositie moest daarom snel een gemeenschappelijke kandidaat naar voren brengen.

Grootste onder de kleintjes

Vijf van de zes oppositieleiders vond dat CHP-leider Kemal Kiliçdaroglu de kar moest trekken, tot ongenoegen van Meral Aksener van de rechts-nationalistische IYI-partij. Zij wil een andere kandidaat. Anders moet de oppositie het maar uitzoeken.

Aksener gelooft niet dat Kiliçdaroglu in staat is om Erdogan te verslaan. De 74-jarige econoom probeert al sinds 2010 Erdogan van de troon te stoten, maar met weinig succes. Hij blijft iedere keer steken met zo’n kwart van de stemmen. De weinig charismatische Kiliçdaroglu is weliswaar de grootste onder de kleintjes, en daarmee de veiligste optie. Maar om van Erdogan te kunnen winnen is meer nodig, aldus Aksener.

Het lijkt erop dat de breuk binnen de Tafel van Zes niet snel te herstellen is. “Het is niet langer een platform waar potentiële kandidaten besproken worden, maar een tafel waar een kandidaat als een hamerstuk behandeld wordt”, aldus Aksener. Zij zegt dat haar partij ook niet zal ‘buigen’ voor de kandidatuur van Kiliçdaroglu. Aksener draagt de populaire burgermeester van Istanbul Ekrem Imamoglu of die van Ankara, Mansur Yavas, voor als de leider van de oppositie.

Groter risico

De vraag is of deze kandidaten worden geaccepteerd door de andere oppositieleiders. Imamoglu is een geduchte tegenstander van Erdogan en wordt ook door hem als gevaar gezien. De jonge politicus won in 2019 verrassend de verkiezingen voor het burgermeesterschap van Istanbul, waarbij een vertrouweling van Erdogan het moest afleggen.

Later volgde er verschillende aanklachten tegen Imamoglu vanuit de overheid. In december werd hij veroordeeld tot 2 jaar en 7 maanden gevangenisstraf, vanwege het ‘beledigen van leden van de kiesraad’. Hoewel hij in afwachting van zijn hoger beroep niet de cel in hoeft, vinden sommige oppositieleden zijn kandidatuur toch een te groot risico.

Kiliçdaroglu zelf blijft rustig onder de storm. “Geen zorgen, alle stukken vallen op hun plaats”, zei hij vrijdag, waarmee hij suggereerde dat de weerstand tegen zijn kandidatuur slechts tijdelijk is.

Veel tijd heeft hij alleen niet. Erdogan spint garen bij de interne problemen bij zijn tegenstanders. Ondertussen blijkt zijn populariteit ook groter dan werd aangenomen. Uit een opiniepeiling van het Turkse onderzoeksbureau Metropoll van vrijdag blijkt dat de aardbeving nauwelijks van invloed is op de steun voor hem. Hoewel zijn populariteit iets lager ligt dan in januari, staat zijn alliantie met de MHP nog altijd nipt aan kop.

Lees ook:

Erdogan koerst toch af op vervroegde verkiezingen

De Turkse president kreeg veel kritiek na berichten over uitstel van de verkiezingen, maar valt nu terug op zijn oude plan: er komen vervroegde verkiezingen.