VS zoekt bondgenoten in Midden-Oosten om olietankers te beschermen

De Amerikanen bouwen aan een militaire coalitie, die moet opereren nabij Iraanse en Jemenitische wateren. Volgens Washington moet de alliantie het maritieme verkeer in het Midden-Oosten beschermen tegen Iran en zijn Jemenitische bondgenoten (de Houthi-rebellen). De VS gaan inmiddels met de pet rond bij landen voor de missie.

De Amerikaanse topgeneraal Joseph Dunford zei dinsdag dat de VS met ‘een aantal landen’ in gesprek zijn “om te kijken of we een coalitie kunnen opzetten, die de vrijheid van navigatie moet garanderen in zowel de Straat van Hormuz en Bab al-Mandab”. Veel olietankers varen langs deze zeestraten, die toegang bieden tot respectievelijk de Perzische Golf en de Rode Zee, en daarmee dus van groot belang zijn voor de wereldeconomie.

Dunford zei dat Washington in de ‘komende weken’ een lijst met landen zal presenteren die ‘de politieke wil hebben’ voor de missie. De Amerikanen behouden de regie over het project; de andere deelnemers krijgen ondersteunende taken, zoals het escorteren van koopvaardijschepen.

De Amerikanen zeggen dat de stappen noodzakelijk zijn na de zes aanslagen in mei en juni op olietankers. Volgens Washington zitten Iran en zijn bondgenoten achter de aanslagen, maar Teheran ontkent stellig iets ermee te maken te hebben. Daarnaast speelt het incident met de door Iran neergehaalde Amerikaanse spionagedrone – volgens Teheran bevond die zich in het Iraanse luchtruim – van vorige maand een rol.

De VS presenteren de maritieme missie als een defensief middel, maar Iran vermoedt dat het beschermen van het maritieme verkeer slechts een voorwendsel is voor het opzetten van een militaire infrastructuur. Die zou uiteindelijk gebruikt kunnen worden bij een eventuele oorlog tegen Iran. Daarnaast kunnen de oorlogsschepen niet alleen ingezet worden om commerciële vaartuigen te beschermen, maar ook om Iraanse schepen de doorgang te verhinderen.

Het is overigens onzeker of de Amerikanen veel landen bereid kunnen vinden om deel te nemen aan de missie, en of de toekomstige coalitiegenoten daadwerkelijk veel zullen bijdragen. De animo onder de Arabische Golfstaten, zoals Saudi-Arabië en de Verenigde Arabische Emiraten, is waarschijnlijk het grootst. Tegelijkertijd zullen zij ook de confrontatie met Iran willen vermijden.

Maar ook landen buiten de regio is gevraagd om schepen te sturen, zoals Japan en Nederland. Den Haag overweegt een fregat te sturen naar de regio, en zal waarschijnlijk volgende maand een besluit nemen. Tokio zegt dat het bezorgd is over het maritieme verkeer in het Midden-Oosten en in ‘nauw contact’ staat met de VS en andere landen om de spanning in het Midden-Oosten te reduceren.

De Amerikanen zeggen dat er op dit moment geen grote inspanning wordt verwacht van de coalitieleden, en dat zij kleinschalig willen beginnen. “We kunnen altijd nog uitbreiden ”, aldus generaal Dunford.

Lees ook:

Oorlogstaal neemt toe tussen de VS en Iran

Anonieme aanslagen in de buurt van de Straat van Hormuz is een recept dat Iran al eerder toepaste om tegenstanders via een bedreiging van de oliehandel onder druk te zetten.