Voormalig tweede man van de Farc roept op tot hervatten gewapende strijd

Een kleine drie jaar na de ondertekening van de vredesovereenkomst tussen de Farc en de Colombiaanse regering heeft de voormalige nummer twee van de guerrillabeweging zijn volgers opgeroepen de wapens weer op te pakken. In een videoboodschap kondigde de ex-Farc-commandant Iván Márquez donderdag een ‘nieuwe fase in de gewapende strijd’ aan.

Op de beelden is Márquez te zien in een militair uniform met een pistool op zijn heup. Om hem heen staan enkele andere voormalige Farc-leiders in camouflagekleding met mitrailleurs op hun buik. Als hoofdonderhandelaar van de Farc was Márquez zelf nauw betrokken bij het vredesoverleg tussen de Colombiaanse regering en de guerrillabeweging. De vier jaar durende onderhandelingen in de Cubaanse hoofdstad Havana leidden in november 2016 tot de vredesovereenkomst.

Zetel bleef leeg

Als onderdeel van het akkoord leverde de Farc haar wapens in en werd een politieke partij. Van de tien zetels die de organisatie in het Colombiaanse parlement kreeg toegewezen, was er eentje voor Márquez gereserveerd. Toch nam hij nooit plaats als volksvertegenwoordiger in Bogotá. Daags voor zijn carrière-switch in juli 2018, besloot Márquez zijn zetel op te geven uit protest tegen de arrestatie van zijn compagnon Jesús Santrich. In de video van gisteren staat die aan zijn zijde.

In de dertig minuten durende opname stelt Márquez dat Bogotá de vredesovereenkomst heeft geschonden. Zo zijn de moorden op voormalige guerrillastrij­ders en sociaal-maatschappelijke leiders niet gestopt. En dat terwijl zijn beweging volgens Márquez wel tot ‘oprechte ontwapening’ was overgegaan. Daarom moeten volgens de commandoleider opnieuw de wapens worden opgepakt om ten strijde te trekken tegen de “exclusieve, corrupte, maffiose en gewelddadige oligarchie die de poort tot de toekomst van dit land blokkeert”.

Geen ontvoeringen meer

Wel zegt Márquez in zijn verklaring dat de groepering een andere tactiek zal hanteren om haar doelen te bereiken. Zo zegt hij dat de Farc enkel zal ‘antwoorden op aanvallen’ en dat ze geen ontvoeringen meer zal uitvoeren. In plaats daarvan is het haar bedoeling om de ‘dialoog te zoeken’ en mensen te overtuigen om haar zaak te steunen.

Grote vraag is nu of de Farc ook daadwerkelijk terug is van weggeweest. Hoewel met de ondertekening van de vredesovereenkomst drie jaar geleden ruim 7000 strijders hun wapens neerlegden, is de gewapende organisatie nooit helemaal verdwenen. Naar schatting zeker 2000 leden zijn nog actief, verdeeld over een aantal splintergroepen. De oproep van Márquez zou kunnen betekenen dat deze dissidenten zich weer onder dezelfde vlag verenigen.

Carlos Antonio Lozada, senator van de Farc, zei gisteren in een reactie dat hij de verklaring van Márquez ‘een grote vergissing’ vindt. Volgens de parlementariër “houden we vast aan onze toewijding (aan het vredesakkoord), ondanks de moeilijkheden.” De Colombiaanse regering heeft nog niet gereageerd op de videoboodschap.

Lees ook:

De Farc-rebellen zijn ontwapend, maar hoe moet het nu verder in Colombia?

De Colombiaanse guerrillabeweging Farc leverde vorig jaar zijn wapens in en strijdt sindsdien verder als politieke partij. Maar het democratische pad zit vol kuilen.