Voor het Iraanse regime is nu zelfs dansen een bedreiging

Voor het Iraanse regime is nu zelfs dansen een bedreiging: deze week werd bekend dat een jong Iraans stel is veroordeeld tot een celstraf van tienenhalf jaar nadat ze een filmpje online hadden gezet waarin te zien is hoe ze buiten op straat in elkaars armen zwieren.

Volgens activisten van het Iraanse netwerk Hrana zijn de 21-jarige Astiazh Haghighi en haar 22-jarige verloofde Amir Mohammad Ahmadi, die in november zijn gearresteerd, onder andere veroordeeld vanwege ‘het promoten van corruptie en prostitutie’, ‘het samenzweren tegen de nationale veiligheid’ en ‘propaganda tegen het establishment’. Ook zouden ze een verbod van twee jaar hebben gekregen voor het gebruiken van sociale media.

De laatste maanden zijn er vaker filmpjes naar buiten gekomen van Iraanse mannen en vrouwen die, soms in groepen, samen dansen op straat – iets wat verboden is door het regime.

Hoewel de verloofden in het filmpje niet direct zeggen dat ze de protesten in het land steunen, lijkt het regime de beeldspraak op zich al bedreigend te vinden. In het filmpje danst het stel voor de Azadi-toren (‘vrijheidstoren’), een bekend bouwwerk in Teheran. Haghighi danst zonder hoofddoek, en op een gegeven moment maakt de (anonieme) persoon die het stel filmt met een hand een vrijheidsteken, dat kort in beeld verschijnt.

Toen het filmpje op Instagram verscheen had het een groot bereik - zowel Haghighi als Ahmadi is een influencer en ze hebben bij elkaar bijna twee miljoen volgers. Volgens familieleden van de jongeren, die met Hrana spraken, hebben ze geen toegang gehad tot een advocaat.

Haghighi zou inmiddels zijn overgebracht naar de Qarchak-vrouwengevangenis net buiten Teheran, die berucht is om de slechte omstandigheden waarin gevangenen worden vastgehouden.

Duizenden arrestaties

Sinds het begin van de opstand in het land, na de gewelddadige dood van de 22-jarige Mahsa Jina Amini, heeft het regime grote aantallen mensen opgepakt; volgens een telling van de Verenigde Naties minstens 14.000. Tientallen van hen hebben inmiddels de doodstraf gekregen – bij vier opgepakte demonstranten is dit vonnis al voltrokken.

Mensenrechtenorganisatie Amnesty International zegt dat veel van de ter dood veroordeelden met zekerheid gemarteld zijn; deze week kwam de organisatie naar buiten met een rapport waarin ze vaststelt dat drie van hen – Mehdi Mohammadifard, Arshia Takdastan en Javad Rouhi – tijdens hun gevangenschap hevig mishandeld zijn.

Het gaat volgens Amnesty ook om seksuele mishandeling; het zegt bewijs te hebben dat de 18-jarige Mohammadifard is verkracht. De namen van het veiligheidspersoneel dat verantwoordelijk is voor de folteringen zijn doorgegeven aan de regeringen van westerse landen, zodat er sancties opgelegd kunnen worden.

Hoewel de demonstraties niet meer zo massaal lijken te zijn als in het begin, gaat het verzet tegen het regime nog steeds door. In Teheran verzamelen met name jongeren zich voor sporadische kleine protesten, en ook uit de zuidelijke stad Zahedan – waar veiligheidstroepen in september op één dag minstens 66 demonstranten doodschoten – komen elke vrijdag beelden naar buiten van inwoners die de straat op blijven gaan.

Lees ook:

Iraanse grootmeester Jafar Panahi buigt over ethische grenzen

Iraanse filmmakers laten van zich horen op het Filmfestival van Rotterdam. Het meesterwerk is zonder twijfel No Bears van Jafar Panahi die al een half jaar gevangen zit in Teheran.

De strijd van Iraanse vrouwen in Nederland: ‘Ik paste zelfcensuur toe, maar nu maakt het me niet meer uit’

Ook in Nederland nemen Iraanse vrouwen een voortrekkersrol op zich bij protesten tegen het regime in Iran. Vier vrouwen vertellen over hun strijd hier.