Voldoening, paniekaanvallen en een torenhoog salaris: Jessica (36) reist van de ene naar de andere coronabrandhaard

Al voordat de pandemie uitbrak, werkte de 36-jarige Jessica Yanko als reizende verpleegkundige. Na haar opleiding wilde ze meer van de Verenigde Staten zien dan alleen haar thuisstaat Virginia. Dus schreef ze zich in bij een uitzendbureau, dat haar sindsdien in periodes van altijd dertien weken in verschillende ziekenhuis plaatst.

Wat voor haar een aantal jaren lang een prettige manier was om haar land te zien, werd heel wat anders toen ze afgelopen maart aan het begin van de Amerikaanse corona-uitbraak op een intensive care in Connecticut werd geplaatst. Het was een groot ziekenhuis, dat overweldigd werd door coronapatiënten die links en rechts werden binnengebracht. Waar Yanko voorheen af en toe met een sterfgeval te maken had, zag ze opeens zomaar tien mensen per dag overlijden. Het was een storm waar ze totaal niet op was voorbereid.

“Ik had paniekaanvallen onderweg naar mijn werk en tijdens mijn werk”, vertelt ze op het buitenterras van een Starbucks in Phoenix. “Normaal kan je als verpleegkundige patiënten ondersteunen, hun hand vasthouden. Nu moest ik machteloos toekijken hoe ze doodgingen, weggepakt in beschermende kleding.” Geregeld trok Yanko zich terug op het toilet, waar ze specifieke technieken gebruikte om zichzelf weer tot rust te laten komen. Vijf dingen aanraken, de namen hardop uitspreken. Uit onderzoek blijkt dat zorgmedewerkers die direct met coronapatiënten werken aanzienlijk vaker last hebben van posttraumatisch stresssyndroom.

Maar wat Yanko ook over zich heen kreeg, het weerhield haar er niet van om na haar dertien weken in Connecticut naar een volgende coronabrandhaard te gaan. Nu intussen de derde golf de Verenigde Staten overspoelt en een recordaantal van bijna vierduizend mensen dagelijks aan Covid-19 overlijdt, begint Yanko met een volgende periode als reizende verpleegkundige, in Arizona – waar de ic-bedden vol liggen.

Slapen in een camper om geen tijd kwijt te zijn

Reizende verplegers bestaan al jaren in de Verenigde Staten. Een groep van enkele tienduizenden verplegers reist van staat naar staat, om personeelstekorten te vullen. Normaal gaat het daarbij om een zwangerschapsverlof of het tijdelijk invullen van roostergaten vanwege een verkeerde planning of reorganisatie.

Sinds de uitbraak van het coronavirus is alles veranderd. Na de eerste golf hebben ziekenhuizen geprobeerd zo ruim mogelijk materiaal in te slaan en voorbereid te zijn op wat er komt. Maar voor de behandeling van een coronapatiënt die beademing nodig heeft, is vooral veel personeel nodig. In november werd bekend dat ongeveer een kwart van de Amerikaanse ziekenhuizen kampte met personeelstekorten. In de weken daarna zijn alleen maar meer ic-bedden vol komen te liggen.

Door de plotselinge vraag naar reizende verpleegkundigen bieden ziekenhuizen tegen elkaar op om hen aan te trekken. Voor de crisis was drieduizend dollar per maand al een goede betaling, vertelt Yanko. In besloten Facebookgroepen, waarin Trouw kon meekijken, staan nu vacatures tegen vergoeding van zes- tot zevenduizend dollar per maand. In Californië gaat het recent zelfs tot negenduizend. Daaromheen is een systeem ontstaan van websites met tijdelijke woningen voor verplegers; sommigen slapen in een camper om geen tijd kwijt te zijn aan het zoeken naar woonruimte.

Volgens Yanko leidt het betalingsverschil tot ongemakkelijke situaties met het vaste personeel, dat voor hetzelfde salaris als voor de crisis nu hetzelfde heftige werk doet als het reizend personeel. “Bij mijn laatste plaatsing voelde ik de spanning. Hoe hard ik mijn best ook deed, je merkt dat niemand van het vaste personeel blij met je is.”

‘Corona zou mij heftig kunnen treffen’

Vanwege de coronamaatregelen is het rondreizen ook eenzaam werk geworden, in tijdelijke woonruimtes met telkens nieuwe collega’s, terwijl de steden deels op slot zitten. Het buitenterras van de Starbucks is de enige stop buiten Yanko’s woon-werk-ritme, verzucht ze. “Maar hier schrikken mensen vaak als ik mijn uniform draag.”

Het beroep dat Yanko koos om wat van de wereld te zien, is intussen ook een riskante onderneming geworden. “De eerste dag dat ik op een corona-afdeling kwam werken, merkte ik dat mijn mondmasker niet goed afsloot. Op dat moment besef je wat een risico je eigenlijk zelf loopt. Ik heb overgewicht, dus corona zou mij heftig kunnen treffen.”

Maar ze twijfelt er niet over dat ze dit werk moet doen. Yanko trekt de mouw van haar shirt op, waardoor de tatoeages op haar arm zichtbaar worden. Een hart, met daaromheen een stethoscoop, daaronder een datum in 2011 toen ze verpleegkundige is geworden. “Het is soms beangstigend geweest. En verschrikkelijk, wanneer ik families moet ondersteunen die via Zoom afscheid nemen van hun geliefden. Maar het gevoel dat ik het verschil kan maken, dat ik er voor mensen ben op het meest kwetsbare moment in hun leven, daar doe ik het voor.”

Lees ook:

Corona slaat ongenadig toe in de VS, weer zijn zwarte Amerikanen het voornaamste slachtoffer

In Atlanta, Georgia, wordt met grote angst gekeken naar de derde coronagolf die de VS momenteel overspoelt. Vooral binnen de zwarte gemeenschap is het aantal slachtoffers groot.‘Ze beweren dat het maar een griepje is, maar ik weet intussen beter. Helaas.’