Versoepeling abortuspil raakt open zenuw van abortusdebat VS

Apotheken en drogisterijen in de Verenigde Staten mogen vanaf nu de abortuspil verstrekken. De Amerikaanse medicijnwaakhond FDA heeft deze week de voorschriften versoepeld rondom abortuspil Mifepristone, die voorheen alleen door gecertificeerde artsen of klinieken kon worden verstrekt.

Hoewel de versoepeling niet los kan worden gezien van het verhevigde abortusdebat in de Verenigde Staten, kondigde de FDA al in december 2021 aan de richtlijnen te zullen herzien. Dus nog vóór de controversiële uitspraak door het Hooggerechtshof, dat afgelopen zomer terugkwam op de befaamde Roe vs. Wade-uitspraak uit 1973, die het strafbaar stellen van abortus als ongrondwettelijk verklaarde.

Die herroeping maakte het mogelijk voor staten om het abortusrecht aan banden te leggen of helemaal te verbieden, wat op veel plekken ook gebeurde. Het feit dat de abortuspil nu bij drogisterijketens als Walgreens of CVS in de schappen kan komen te liggen, wordt in de VS dan ook ontvangen als poging van de regering van Biden om abortus alsnog toegankelijker te maken. Zeker nu het ministerie van justitie dinsdag ook een aanwijzing naar buiten bracht waarin het adviseerde dat postdiensten niet in overtreding zijn als ze de pil vanuit een staat waar abortus is toegestaan versturen naar een staat waar strengere abortusregels gelden.

Zeer veilig

Apotheken en artsen kunnen er nu zelf voor kiezen de abortuspil in de schappen te leggen, al zullen ze in staten met striktere abortusregels aan de wet gebonden zijn. Maar, ziet arts Rebecca Gomperts, die zich met stichting Women on Waves hard maakt voor het abortusrecht: deze versoepeling maakt het makkelijker voor vrouwen om de staatsgrens over te steken, daar langs een dokter te gaan, een recept af te halen en het medicijn te kopen. “Dat is een stuk laagdrempeliger dan naar een vrijhaven te moeten afreizen om daar in een kliniek te worden behandeld.”

Daarmee is dit voor vrouwen in Amerika ontzettend goed nieuws, zegt Gomperts. “Het geeft artsen de mogelijkheid om mensen dicht bij huis te helpen. En het normaliseert het gebruik van dit medicijn.” De pil kan in de VS gebruikt worden om zwangerschappen tot tien weken te beëindigen, en geldt als zeer veilig.

Gomperts hield de afgelopen maanden de ontwikkelingen rondom de abortuswetgeving in de VS nauwlettend in de gaten. Een lichtpuntje noemt ze hoe Kansas – toch een behoorlijk conservatieve, Republikeinse staat – zich in een referendum uitsprak voor het recht op abortus. “Daartegenover staat Texas, met 30 miljoen inwoners de tweede staat van de VS, waar geen abortus meer mogelijk is.”

De aanscherping van de abortuswetten raken met name laagopgeleide of arme mensen in de VS, zegt Gomperts. “Die kunnen moeilijker reizen, hebben moeilijker toegang tot internet of informatie. We zien ook al dat moedersterfte toeneemt in staten waar abortus beperkt is.”

Reacties tegenstanders abortus

Dat deze versoepeling politiek gevoelig ligt, is goed te zien aan reacties van tegenstanders van abortus, zoals Marjorie Dannenfelser, voorzitter van Pro-Life America. ‘De Biden-regering heeft eens te meer bewezen dat voor hen de winsten van de abortusindustrie zwaarder tellen dan de veiligheid van vrouwen en het leven van ongeboren kinderen', zegt zij in een statement op de website van de organisatie. Haar stichting hoopt dat wetgevers in staten als ‘bastion’ zullen fungeren tegen deze ‘roekeloze’ beslissing van de federale overheid.

En anders zijn daar nog de rechters. Want ongetwijfeld zal het rechtszaken regenen tegen de FDA, verwacht Gomperts. Als dat gebeurt heeft uiteindelijk het Hooggerechtshof het laatste woord – waar ze weinig fiducie in heeft. “Pas over een jaar of vijf zullen we weten wat dit allemaal teweeg heeft gebracht.”

Lees ook:

Algemeen recht op abortus in VS is nu geschiedenis

Het Amerikaanse Hooggerechtshof heeft een einde gemaakt aan het landelijke recht op abortus. De afzonderlijke staten van de VS gaan voortaan zelf over abortus.