Van der Wal ziet meer EU-landen met zorgen over invoering van natuurherstelwet

Nieuwe plannen van de Europese Commissie voor natuurherstel komen Nederland bijzonder slecht uit. Ze zouden ervoor zorgen dat Nederland nóg meer moet doen voor de natuur terwijl het, vanwege de stikstofproblematiek, nu al grote moeite heeft om huizen en windmolens te bouwen.

Minister Christianne van der Wal van natuur en stikstof sprak dinsdag Eurocommissaris Frans Timmermans aan op een bijeenkomst met ministers van milieu. Zijn plan om de natuur te herstellen zal, zo vertelde Van der Wal aan Timmermans, “waarschijnlijk de voortgang van andere projecten, waaronder de transitie naar groene energie verlammen”.

“Nederland is zoals u weet een dichtbevolkt land, waarvan de bevolking de komende jaren zal blijven groeien”, zei ze. “We staan voor grote uitdagingen: we moeten tegelijkertijd zorgen voor huisvesting, de energietransitie en ons land beschermen tegen een stijgend niveau van het zeewater. We kunnen niet alles tegelijk doen. Daarom heeft Nederland meer flexibiliteit nodig als het gaat over manier waarop het zijn natuur gaat herstellen.”

Bindende doelen

Frans Timmermans presenteerde namens de Europese Commissie afgelopen zomer een nieuwe wet om de natuur in Europa te herstellen. De wet is onderdeel van de strategie om de Europese biodiversiteit te verbeteren en bevat bindende doelen voor de lidstaten: die moeten in 2030 maatregelen voor natuurherstel invoeren voor tenminste 20 procent van hun gebied. Dat moet in de twintig jaar daarna oplopen naar het hele gebied.

Ook buiten de vastgestelde natuurgebieden moeten de Europese landen hun ecosystemen in de gaten houden. Het mag daar voor de natuur niet slechter worden. Bijen, vogels en vlinders vliegen immers niet alleen in vastgestelde natuurgebieden, maar ook daarbuiten.

Vooral dat laatste onderdeel, het zogenaamde ‘verslechteringsverbod’, is voor Nederland moeilijk te realiseren. Minister Adema van landbouw heeft dat vorige maand in Brussel ook al aangekaart. Adema zei toen dat het tempo waarin de Commissie de aangescherpte natuurdoelen wil halen, op dit moment in Nederland “niet haalbaar en niet realistisch is”.

Aan de Tweede Kamer schreef de regering dat de doelen in de nieuwe Europese wet hoogstwaarschijnlijk extra maatregelen zullen vergen, die forse gevolgen zullen hebben voor de landbouw-, visserij- en energiesector, infrastructuur, defensie en de maritieme sector, dus de havens, zee- en binnenvaart. De Tweede Kamer nam, op ini­tiatief van BBB, vervolgens een motie aan tegen het zogenaamde verslechteringsverbod.

Strenge aanpak nodig

Minister Van der Wal probeert nu andere lidstaten te overtuigen van het Nederlands perspectief. De onderhandelingen in Brussel over de nieuwe wet zijn nog niet van start gegaan. Minister Van der Wal verwacht dat pas na de zomer van 2023 duidelijk wordt welke kant het opgaat. Tot die tijd probeert ze medestanders te vinden. “Er waren er best veel die net als Nederland ook aandrongen op flexibiliteit”, zei ze dinsdag in Brussel.

Tegenstander van de richtlijn is ze niet, zei Van der Wal ook. Nederland heeft een strenge aanpak nodig. “Er is wel iets aan de hand. Nederland heeft te vaak heeft gekozen voor de economie, niet voor de natuur. Dat kan niet meer. Die tijd is gewoon voorbij.”

Nederlandse natuurorganisaties pleiten intussen voor behoud van de hele richtlijn, die in hun ogen al voldoende flexibel is.

Lees ook:

De Europese Natuurherstelwet verdient warme steun

Patrick Jansen: Soms gebeuren er mooie dingen. Zo presenteerde de Europese Commissie afgelopen zomer een ambitieus voorstel voor een Natuurherstelwet. Het is een antwoord op het ernstige verlies van biodiversiteit wereldwijd.