Uitlevering oud-dictator Bashir aan Strafhof dichterbij na akkoord in Soedan

Soedan heeft de poort opengezet voor de uitlevering van ex-dictator Omar al-Bashir (76) aan het Internationaal Strafhof (ICC) in Den Haag. Al meer dan tien jaar is er een uitleveringsverzoek van het ICC voor Bashir.

De doorbraak kwam tijdens de onderhandelingen met verzetsgroepen uit de provincies Darfur, Zuid-Kordofan en de Blue Nile State. De overgangsregering, die is geïnstalleerd na het afzetten van Bashir in april vorig jaar, onderhandelt samen met de Soevereine Raad, die het opperste gezag in Soedan is, met de bevrijdingsbewegingen sinds september vorig jaar over vrede. De onderhandelingen hebben plaats in de hoofdstad Juba van buurland Zuid Soedan.

De opstandige provincies willen garanties voor het opgeven van hun onafhankelijkheidsstreven en in de toekomst Soedan meebesturen. Onderdeel van die besprekingen was de rol van ex-dictator Al-Bashir die het land dertig jaar met zeer harde hand leidde. Bashir liet ook de opstand in Darfur in 2003 door Arabische stammen, die opereren onder de naam Janjaweed, bloedig neerslaan. Het resultaat was 300.000 doden en 2,7 miljoen vluchtelingen.

Vervolging

In 2009 besloot het Internationaal Strafhof om Al-Bashir te vervolgen voor genocide, oorlogsmisdaden en misdaden tegen de menselijkheid. Hij was het eerste staatshoofd waartegen een internationaal arrestatiebevel werd uitgevaardigd. Bashir wist zich steeds aan zijn aanhouding te onttrekken.

De verzetsgroepen eisen als onderdeel van een vredesakkoord de uitlevering van Al-Bashir die in Khartoem, de hoofdstad van Soedan gevangen zit. De regering en de Soevereine Raad stemden dinsdag in met de uitlevering van Soedanezen die door het ICC worden gezocht. De naam van Al-Bashir werd hierbij niet expliciet genoemd. Het Hof wil nog twee andere Soedanezen voor dezelfde misdaden berechten.

Maar voor het zover komt, moet Soedan eerst nog het internationale verdrag dat ten grondslag ligt aan het Strafhof ratificeren. Opmerkelijk lijkt de instemming van de Soevereine Raad met de overdracht van verdachten als Bashir, aangezien de tweede man het leger, Hemedti zitting heeft in de Soevereine Raad. Hij is ook de bevelhebber van de Rapid Support Force (RSF), die in 2014 is opgericht en bestaat uit de beruchte Janjaweed. Al jaren voert de RSF onder Hemedti’s leiding een schrikbewind met veel geweld in Darfur. De vraag is of Hemedti akkoord gaat met een uitlevering van zijn vroegere baas, omdat zijn daden hem nog wel eens kunnen gaan opbreken.

Lees ook:

Vredesakkoord Soedan met een donker randje: militairen blijven aan het roer.

Vredesbesprekingen tussen Soedanese rebellengroepen en de nieuwe regering in Khartoem hebben in een paar dagen tot een eerste succes geleid.

Gewetenloze Bashir deed alles om aan de macht te blijven.

De man kent vele gezichten waarmee hij zijn allianties smeedde. Er loopt al tien jaar een internationaal arrestatiebevel tegen hem. Maar op de achtergrond is er maar één Omar al-Bashir: een gewetenloze dictator.