Algemene Vergadering VN
Trump haalt bij de Verenigde Naties uit naar Iran én naar de meeste andere landen
De Algemene Vergadering van de VN staat dit jaar in het teken van Iran. President Trump waarschuwde dat hij de sancties zal verscherpen, als Irans ‘gevaarlijke gedrag’ voortduurt.
Over de Verenigde Naties wordt vaak gezegd dat het een log apparaat is zonder enige politieke invloed. Toch willen ook de scherpste critici van de VN, zoals de Amerikaanse president Trump, graag bij de jaarlijkse Algemene Vergadering zijn. In de grote vergaderzaal in New York mogen wereldleiders elkaar toespreken, in de wandelgangen worden deals beklonken en leggen vijanden stiekem contacten met elkaar.
De Amerikaanse president Trump kondigde al voor zijn toespraak van dinsdag aan dat hij het over Iran zou hebben. Eerder deze maand werd een olie-installatie in het oosten van Saudi-Arabië aangevallen en volgens Trump zit Iran erachter. Een aantal uren voor Trumps speech kondigden Groot-Brittannië en Frankrijk aan dat zij, net als de Verenigde Staten, Iran de schuld geven van de drone-aanval. Zij overlegden daarvoor, net als Amerika, geen bewijzen.
Bloeddorst van Iran
Trump zei dat er geen sprake kan zijn van verzachting van de sancties die de VS Iran heeft opgelegd. “Zolang Irans gevaarlijke gedrag voortduurt, zullen de sancties niet worden opgeheven. Ze zullen worden aangescherpt.” Hij riep op tot vorming van een internationaal blok tegen Iran. “Alle landen hebben de plicht om in te grijpen. Geen verantwoordelijke regering zou Irans bloeddorst moeten subsidiëren.”
Tegelijkertijd hield Trump zelf de mogelijkheid open voor onderhandelingen met Iran. “De Verenigde Staten hebben nooit geloofd in eeuwige vijanden. We willen partners, geen rivalen.” Hij zei dat veel landen die nu bondgenoot zijn van Amerika ooit vijanden waren. Om de Iraniërs tot onderhandelingen te bewegen wees hij op het voorbeeld van Noord-Korea. Dat land zou als gevolg van Trumps ‘stoutmoedige diplomatie’ profiteren van verbeterde betrekkingen met Amerika.
Opmerkelijk was dat de Iraanse president Hassan Rohani na Trumps speech liet weten open te staan voor onderhandelingen. Eerder had de hoogste leider van Iran, Ali Khamenei, nog gezegd nooit meer met Washington te willen praten. Rohani zei echter dat Iran bereid was om te praten over ‘kleine veranderingen, toevoegingen en amendementen’ in de nucleaire deal uit 2015, die vorig jaar door Trump werd getorpedeerd. Maar Iran stelde daarvoor een voorwaarde: Amerika moet de sancties opheffen.
De Franse president Emmanuel Macron was optimistisch, en zei dat er mogelijk binnen enkele uren een doorbraak kon worden geforceerd in de impasse. Hij hoopt dat alle betrokken leiders met elkaar zullen spreken tijdens de Algemene Vergadering, maar de meesten zullen eerst de speech van Rohani afwachten.
‘De toekomst behoort toe aan patriotten’
Trump haalde in zijn speech niet alleen uit naar Iran. Als vanouds moest bijna de hele wereld het ontgelden, zoals China (het steelt ‘handelsgeheimen op een grote schaal’), Venezuela (‘de dictator Maduro is een Cubaanse marionet’) en Europese lidstaten (‘ze investeren te weinig in defensie’).
De Amerikaanse president was ook bijzonder fel over de idee van de open economie. “De toekomst behoort niet toe aan globalisten”, zei hij. “De toekomst behoort toe aan patriotten.” Trump heeft minder op met internationale samenwerking dan zijn voorgangers, en schetste dinsdag een ideale wereld bestaande uit ‘soevereine en onafhankelijke landen, die hun burgers beschermen, hun buren respecteren en de verschillen eren die ieder land speciaal en uniek maken.”
Een aantal wereldleiders hebben het dit jaar laten afweten, zoals de Russische president Vladimir Poetin en de Chinese president Xi Jinping. De Israëlische premier Benjamin Netanyahu, die in eerdere jaren weleens attributen meenam ter ondersteuning van zijn VN-presentaties, is dit jaar ook afwezig.
Visum-pesterijen
De VS zijn verplicht om aan de delegaties van alle landen die aanwezig zijn op de Algemene Vergadering visa te verstrekken, zelfs al behoren de gasten tot de grootste vijanden van Amerika. Maar de regering-Trump maakte het haar rivalen dit jaar moeilijk.
Zo weigerde Washington aanvankelijk een visum aan de Iraanse president Hassan Rohani te verstrekken, die vandaag spreekt in New York. De Amerikaanse buitenlandminister Mike Pompeo wilde niet ingaan op de zaak, maar zei dat Iran ‘gelinkt’ is aan een ‘terreurbeweging’, en dat het redelijk was zich af te vragen of Irans aanwezigheid op de Algemene Vergadering gewenst was. Vlak voor de deadline kreeg de Iraanse president het visum.
Behalve Iran klaagde ook Rusland over pesterijen. Volgens Moskou weigerde Washington een aantal Russische diplomaten toegang tot de Algemene Vergadering. De Russische minister van buitenlandse zaken noemde de weigering onacceptabel en zal de kwestie opnemen met zijn Amerikaanse ambtsgenoot. Ook eiste Rusland een ‘harde reactie’ van de Verenigde Naties.
Lees ook:
Nieuwe economische sancties op Iran zullen weinig toevoegen
Trump wil vanwege de drone-aanval de druk op Iran weer opvoeren. Maar sancties, hoe hard ze ook aankomen, zullen Teheran niet op de knieën dwingen.
