Humanitaire ramp
Terwijl Haïti kampt met de aardbeving, raast tropische storm Grace op het eiland af
Hulp voor Haïti, dat zaterdag door een zware aardbeving werd getroffen, is onderweg. Maar een tropische storm en de politieke chaos in het land maken het er niet gemakkelijker op.
Nog geen maand is Ariel Henry de premier van Haïti in functie en nu al staat hij voor een grote uitdaging: zijn straatarme land na de aardbeving van afgelopen weekend, waarbij zo’n 1300 doden vielen, weer te doen opkrabbelen. “We gaan de hulpverlening versnellen om zo snel mogelijk zo veel mogelijk slachtoffers te helpen”, twitterde hij maandag. Er is geen tijd te verliezen, concludeerde hij na een bezoek aan het getroffen gebied in het zuidwesten van het land, waar het epicentrum van de beving met een kracht van 7,2 op de schaal van Richter lag.
In het zwaar getroffen Les Cayes, zo’n 150 kilometer van de hoofdstad Port-au-Prince, had de premier afgelopen weekeinde al snel na de aardbeving met eigen ogen de schade opgenomen: de vele doden, de verwoeste huizen, scholen en kerken. Maar de totale omvang van de ramp is nog lastig vast te stellen. Contact met de meer afgelegen gebieden verloopt moeizaam omdat het telefoonnetwerk platligt. Ondertussen proberen de Haïtianen met vrachtwagens en tractoren, en soms gravend met hun handen zo veel mogelijk puin te verwijderen in de hoop nog overlevenden te vinden. De kans dat het dodental verder oploopt is groot.
Slachtoffers worden onder bomen behandeld
In de plaatselijke ziekenhuizen proberen artsen zo goed en zo kwaad als het gaat de duizenden gewonden die toestromen te helpen. Op sommige plekken moeten zij de slachtoffers noodgedwongen onder een boom langs de kant van de weg behandelen omdat de ziekenhuizen overvol zijn.
Ook Jeanette Pierre zocht hulp in het lokale ziekenhuis voor haar ouders, die gewond raakten toen hun huis instortte, zei ze tegen persbureau Reuters. “Maar er zijn niet genoeg artsen. We hopen nu dat we naar het ziekenhuis in Port-au-Prince kunnen gaan.” Families die hun huis zijn kwijtgeraakt, hebben op een voetbalveld met lakens en stokken een voorlopig onderkomen geïmproviseerd.
Premier Henry prees de Haïtianen die volgens hem te midden van alle ellende ‘veerkracht’ tonen. “Ze vechten om te overleven.”
Die veerkracht wordt nog verder op de proef gesteld door de tropische storm Grace, die op het eiland afraast. De storm zou weleens voor hevige regen, modderstromen en zware windstoten kunnen zorgen, waarschuwt de overheid. Schuilen wordt lastig; uit angst voor naschokken brengen de inwoners in het getroffen gebied de nachten op straat door.
Bendes controleren de toegangsweg naar de hoofdstad
Naast al het natuurgeweld moet de premier bij de hulpoperatie ook het hoofd bieden aan geweld van gewapende bendes. Dat zij steeds meer de dienst uitmaken in Haïti werd vorige maand pijnlijk duidelijk toen een groep gewapende mannen de Haïtiaanse president Jovenel Moïse in zijn eigen huis doodschoten. Daarmee was de diepe politieke crisis in Haïti compleet. En de bendes kunnen het leveren van hulp extra lastig maken omdat zij een deel van de toegangsweg die van de hoofdstad naar het zuiden loopt controleren.
De Verenigde Naties hebben opgeroepen tot het openen van een humanitaire corridor om de hulp snel en veilig in het getroffen gebied te krijgen. Dinsdag hoopt het Wereldvoedselprogramma van de VN vrachtwagens met eten naar het rampgebied te brengen. Hulporganisaties zetten ook boten en helikopters in om medicijnen en andere hulpgoederen ter plekke te krijgen.
Op de luchthaven van Port-au-Prince proberen artsen en andere hulpverleners ondertussen het vliegtuig naar het zuiden te pakken om hun collega’s daar bij te staan. Onder meer de Verenigde Staten, de Dominicaanse Republiek en Mexico hebben aangekondigd Haïti te zullen helpen.
Hulp anders inrichten dan in 2010
Premier Henry bedankte de internationale gemeenschap voor alle beloofde steun, maar voegde er wel aan toe dat de hulp anders zal moeten worden ingericht dan in 2010. Toen kwam na een aardbeving in de buurt van hoofdstad Port-au-Prince met ongeveer 200.000 doden een grote internationale hulpoperatie op gang waar miljarden euro’s mee waren gemoeid. Daarbij ging veel mis; zo werd de Haïtiaanse overheid niet of nauwelijks betrokken bij het stellen van de prioriteiten.
Dit keer zal alle hulp van buitenaf via een nieuw op te zetten taskforce worden gecoördineerd, kondigde de premier aan. “We roepen op tot solidariteit, maar dan wel gestructureerde solidariteit.”
Lees ook:
De moord op president Moïse maakt de chaos compleet
Het geweld dat Haïti steeds meer in zijn greep krijgt, bereikt met de moord op president Jovenel Moïse de hoogste regeringskringen.